| RODZINNE WIECZORY Z PLANSZÓWKAMI – MOST MIĘDZYPOKOLENIOWY | ZDROWA SKÓRA W KAŻDYM WIEKU – JAK O NIĄ DBAĆ PO 60. ROKU ŻYCIA? | ZDROWIE NA LATA – SERCE, MIĘŚNIE I KOŚCI W DOBREJ FORMIE ENERGIA DLA SERCA I CAŁEGO ORGANIZMU – ODKRYJ DZIAŁANIE KOENZYMU Q10 14 PAŹDZIERNIK 2025 ISSN 2657-9340 Art. nr 479614

Kolagen stanowi aż 80 proc. włókien skóry właściwej, odpowiadając za jej nawilżenie, jędrność i elastyczność, a także odnowę na poziomie komórkowym. Znaleźć go można w tkance łącznej, gdzie tworzy swego rodzaju rusztowanie dla skóry. Włókna kolagenowe są niezwykle mocne i wytrzymałe. Szacuje się, że jedno włókno o średnicy 1 mm jest w stanie utrzymać obciążenie nawet do 10 kg! Kolagen jest ważny dla odbudowy całego naszego organizmu. Korzystnie wpływa na układ krwionośny i trawienny, kontroluje przebieg procesów metabolicznych oraz warunkuje dobrą kondycję bioder, kolan, łokci, kręgosłupa, barków. Pomaga też dbać o ciśnienie krwi, rozluźnia naczynia krwionośne, rozszerza tętnice i pozwala na oczyszczanie ich ścian z tłuszczu. Utrata kolagenu wraz z wiekiem Niestety, wraz z upływem czasu włókna kolagenowe słabną i ulegają rozpadowi. Pierwsze ubytki kolagenu, w postaci delikatnych zmarszczek, można zauważyć już po 25. roku życia. Stopniowo, wraz z wiekiem, rozpad ten postępuje szybciej, co objawia się zwiększeniem ilości zmarszczek, utratą wiotkości skóry i zmianą owalu twarzy w okolicach 40. roku życia. Na ubytki kolagenu szczególnie wrażliwe są okolice powiek i oczu, ponieważ skóra w tych obszarach jest niezwykle cienka, z ograniczoną ilością gruczołów łojowych. Powieki często zaczynają opadać. Niestety nie jesteśmy w stanie zahamować całkowicie procesu utraty kolagenu. Możemy go jednak opóźnić. Warto wspomagać się produktami z zawartością kolagenu. Na rynku jest ich wiele, dlatego szukajmy tych wysokiej jakości, z opatentowaną formułą i najlepszym składem. Takim wysokogatunkowym produktem jest KolagenCito renomowanej niemieckiej firmy Reutter, posiadającej ponad 100 lat doświadczenia, który w swoim składzie ma także witaminę C, wspierającą proces odbudowy włókien kolagenowych. Jedna pastylka KolagenCito w składzie ma dawkę aż 400 mg cennego kolagenu. Zaleca się ssanie do trzech pastylek dziennie. Kupując dobroczynny KolagenCito masz pewność, że to produkt 100% oryginalny, gdyż jest chroniony prawem patentowym na świecie! W dobrej cenie można go kupić w aptekach i sklepach medyczno-zielarskich, ok. 43 zł. Kolagenowe SOS - działaj, nie czekaj Dbaj o jakość życia! Kolagen to bardzo ważny składnik ludzkiego organizmu i jeden z głównych budulców naszej skóry. Nie bez powodu nazywany jest białkiem młodości. Co zrobić, gdy zaczynają boleć stawy, łydki, gdy pojawiają się zmarszczki, cellulit, wypadają włosy i zaczyna nam go brakować? Zastosuj wypróbowany i doskonały KolagenCito! Znakomity, niemiecki, opatentowany produkt – postaw na jakość! Kolagen to ważny, sprężysty budulec, m.in.: ścięgien, kości, stawów, chrząstki, dziąseł, naczyń krwionośnych. Kolagen czynnie wspomaga jędrność skóry, łagodzi zmarszczki oraz cellulit. Znakomity dla uprawiających sport. DOSTĘPNY W APTEKACH I ZIELARNIACH 1 pastylka KolagenCito zawiera aż 400 mg kolagenu – ponad 100 lat zaufania! Perfekcja tkwi w detalach i recepturze! KolagenCito – bestseller! Adwertorial

WYDAWCA & REDAKCJA Forum Media Polska Sp. z o.o., ul. Polska 13, 60-595 Poznań, Sąd Rejonowy Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, VIII Wydział Gospodarczy KRS, KRS nr 0000037307, NIP 781-15-51-223, Kapitał zakładowy: 300 000 zł PREZES ZARZĄDU Magdalena Balanicka CZŁONEK ZARZĄDU Paulina Hinz-Żurowska PROKURENT Katarzyna Wolniewicz REDAKCJA ul. Polska 13, 60-595 Poznań, tel.: 61 66 55 800, e-mail: bok@forum-media.pl REDAKTOR NACZELNA Sylwia Kulikowska, e-mail: sylwia.kulikowska@forum-media.pl NADZÓR GRAFICZNY Klaudia Stanisławiak-Kurdzieko, Edyta Mirecka KOORDYNATOR WYDAWNICZY Magdalena Napierała REKLAMA Ewa Mokrzycka, tel. 603 540 115, e-mail: ewa.mokrzycka@forum-media.pl SKŁAD I ŁAMANIE Graphics & Design Studio, Marcin Ziółkowski OPRACOWANIE JĘZYKOWE I KOREKTA Grażyna Jaworska NAKŁAD 100 000 egz. SERWIS ZDJĘCIOWY Adobe Stock ISSN (DRUK) 2657-9340 ISSN (ONLINE) 2957-1855 2 Jesień to wyjątkowy czas – z jednej strony obdarowuje nas bogactwem kolorów i spokojem, z drugiej przypomina, że przyroda powoli zwalnia swój rytm. Dni stają się krótsze, słońce częściej kryje się za chmurami, a chłodniejsze powietrze zachęca do sięgania po cieplejsze ubrania i aromatyczne herbaty. To pora roku, która sprzyja refleksji, ale także trosce o siebie – zarówno o ciało, jak i o ducha. Seniorzy dobrze wiedzą, że zdrowie to najcenniejszy skarb. Jesień bywa wymagająca: częstsze infekcje, spadek energii czy gorsze samopoczucie mogą towarzyszyć nam w codzienności. Warto więc pamiętać o prostych, lecz skutecznych sposobach wzmacniania organizmu – odpowiednim odżywianiu, ruchu dostosowanym do możliwości, a także profilaktyce, takiej jak szczepienia czy regularne badania. Jednak dbanie o zdrowie to nie tylko medycyna. To również drobne codzienne rytuały: spotkanie z przyjaciółmi przy filiżance kawy, spacer wśród szeleszczących liści, sięgnięcie po ulubioną książkę, krzyżówkę czy planszówkę. Aktywność umysłowa i kontakt z innymi ludźmi działają jak najlepsze lekarstwo – chronią przed samotnością i dodają sił w codziennym życiu. Jesień przypomina nam także o urokach powolności. Nie musimy gonić – warto znaleźć chwilę na wdzięczność za to, co już przeżyliśmy, i na radość z małych rzeczy, które są na wyciągnięcie ręki. To doskonały czas, by zadbać o siebie bardziej świadomie i z czułością. W tym numerze znajdą Państwo praktyczne porady, jak zadbać o swoje zdrowie w różnych aspektach, a także inspiracje do aktywnego spędzania jesiennych dni. Życzymy Państwu zdrowia, pogody ducha i wielu ciepłych chwil tej jesieni. Redakcja DRODZY CZYTELNICY!

PAŹDZIERNIK 2025 ŚWIAT SENIORA 4 ZDROWIE 6 Energia dla serca i całego organizmu – odkryj działanie koenzymu Q10 PORADY 9 Codzienna higiena protezy – jak zadbać o jej świeżość i czystość w kilka minut 31 Nowe zasady kaucji za butelki i puszki – poradnik dla seniorów 35 Jesienne smaki dla seniorów – zdrowe i pyszne potrawy na chłodne dni 36 Podróżowanie w wieku senioralnym – korzyści, przygotowania i formalności ZDROWIE 12 Ból pleców u seniora – wsparcie żelem z wody siarczkowej 14 Zdrowie na lata – serce, mięśnie i kości w dobrej formie 18 Dlaczego w dojrzałym wieku warto sięgnąć po witaminę D i mikroelementy? 20 Infekcja zatok i zatkany nos u osób starszych 22 Zdrowa skóra w każdym wieku – jak o nią dbać po 60. roku życia? 25 Cholesterol u seniorów – wyzwania i możliwości STYL ŻYCIA 28 Rodzinne wieczory z planszówkami – most międzypokoleniowy 30 Testament – kto powinien spisać ten dokument 32 Grzybobranie – polskie hobby na świeżym powietrzu 34 Jak rozmowy z bliskimi poprawiają pamięć i nastrój seniora 38 Rowerowe przygody w każdym wieku 40 Garderoba 60+. Swobodnie, wygodnie i z pazurem 42 Chwile z poezją 44 Spacer, taniec, ogródek – jak codzienny ruch chroni Twój mózg przed starzeniem 46 Wielkopolska – cudowne miejsce na wypoczynek

Codzienne życie potrafi być dość wyczerpujące, ale Bio-Quinon Active Q10 Gold może Cię wspomóc w naturalny sposób. Połączenie związku witamino-podobnego, koenzymu Q10 i witaminy B2, która przyczynia się do prawidłowego metabolizmu energetycznego, jest idealnym zastrzykiem energii, gdy Twoje Zmniejsz zmęczenie i znużenie Oryginalny preparat Q10 www.pharmanord.pl Wszystko o zdrowiu i suplementach diety – oparte na nauce. Zeskanuj kod QR i zarejestruj się. baterie są wyczerpane. Dobra wchłanialność i biodostępność Bio-Quinonu Active Q10 Gold zostały udokumentowane w wielu badaniach naukowych, w tym renomowanych badaniach Kisel-10 i Q-Symbio stając się wiodącą marką Q10 na rynku.

PAŹDZIERNIK 2025 ŚWIAT SENIORA 6 DLACZEGO SERCE NAJBARDZIEJ POTRZEBUJE Q10? Serce to niezwykły mięsień – pracuje bez przerwy przez całe życie. Każdego dnia pompuje tysiące litrów krwi, dlatego wymaga ogromnej ilości energii. To właśnie koenzym Q10 pomaga sercu działać sprawnie. Niestety, z wiekiem jego ilość w organizmie maleje. Już po 40. roku życia jest go coraz mniej, a u osób starszych jego poziom może spaść nawet o połowę. Brak Q10 to nie tylko mniejsza energia. Badania pokazują, że niedobór tej substancji zwiększa ryzyko problemów z sercem, takich jak miażdżyca czy niewydolność serca. Dlatego tak ważna jest profilaktyka, czyli dbanie o to, aby tego składnika nie zabrakło w naszym organizmie. ENERGIA DLA SERCA I CAŁEGO ORGANIZMU – ODKRYJ DZIAŁANIE KOENZYMU Q10 Każdy z nas marzy o tym, by jak najdłużej zachować zdrowie, energię i sprawność. Sekret często tkwi w tym, co dzieje się w naszych komórkach. To tam powstaje energia, która pozwala nam chodzić na spacery, spotykać się z rodziną czy zwyczajnie dobrze czuć się na co dzień. Jednym z kluczowych składników wspierających ten proces jest koenzym Q10.

7 CO MÓWIĄ BADANIA? Q-SYMBIO Aby lepiej zrozumieć rolę Q10 w organizmie, przeprowadzono duże międzynarodowe badanie o nazwie Q-Symbio. Wzięli w nim udział pacjenci z ciężką niewydolnością serca. Część z nich oprócz standardowych leków przyjmowała koenzym Q10 w dawce 3 × 100 mg dziennie, a część – placebo. Badanie trwało kilka lat i było prowadzone m.in. w polskich szpitalach, między innymi w Warszawie, Kielcach, Poznaniu, Bydgoszczy i Grodzisku Mazowieckim. Wyniki były bardzo obiecujące. U osób, które otrzymywały Q10, zauważono:  mniej hospitalizacji,  mniej poważnych incydentów sercowo-naczy- niowych,  mniejszą ogólną śmiertelność,  mniejszą śmiertelność z przyczyn sercowych. Dodatkowe analizy potwierdziły, że pacjenci z Europy Środkowej, w tym wielu z Polski, także odnieśli z tego badania wyraźne korzyści. To mocny dowód na to, że suplementacja Q10 może wspierać osoby z problemami sercowymi. KORZYŚCI ODCZUWALNE NA CO DZIEŃ Q10 to nie tylko wsparcie dla serca. Wielu seniorów, którzy sięgają po suplementację, zauważa też inne pozytywne zmiany:  więcej energii – łatwiej wstać rano i zabrać się za codzienne obowiązki,  lepsza wydolność – spacery stają się przyjemniejsze, bez zadyszki i szybkiego zmęczenia,  szybsza regeneracja – organizm lepiej radzi sobie po wysiłku i chorobach,  poprawa jakości życia – powraca chęć do aktywności i spotkań towarzyskich. To wszystko sprawia, że seniorzy czują się młodziej i mają więcej sił, by cieszyć się codziennością. JAK WYBRAĆ ODPOWIEDNI SUPLEMENT? Warto wiedzieć, że nie wszystkie preparaty z koenzymem Q10 działają tak samo. To substancja trudna do wchłonięcia, dlatego ważne jest, aby wybierać produkty dobrze przebadane, o wysokiej biodostępności. Dzięki temu mamy pewność, że organizm faktycznie skorzysta z jego właściwości. Dobrze, jeśli suplement jest od lat obecny na rynku i jego skuteczność została potwierdzona badaniami klinicznymi. To gwarancja, że nie kupujemy przypadkowego środka, ale produkt, który naprawdę wspiera zdrowie. JAK JESZCZE WSPIERAĆ SERCE? Koenzym Q10 to ważny element, ale nie zapominajmy o innych czynnikach, tj.:  regularne spacery i umiarkowana aktywność fizyczna,  zdrowa dieta bogata w warzywa, owoce, ryby i oliwę z oliwek,  kontrolowanie ciśnienia i poziomu cholesterolu,  unikanie palenia papierosów i nadmiaru alkoholu,  regularne wizyty u lekarza i badania kontrolne. Koenzym Q10 to niezwykle cenny składnik, który daje energię każdej komórce naszego organizmu. Serce potrzebuje go najbardziej, a jego niedobory mogą prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych. Dzięki badaniom, takim jak Q-Symbio, wiemy, że suplementacja Q10 wspiera układ sercowo-naczyniowy i poprawia jakość życia pacjentów. Dbanie o serce to inwestycja w każdy dzień naszego życia. Sięgając po sprawdzone suplementy i wprowadzając zdrowe nawyki, możemy cieszyć się większą energią, lepszą kondycją i spokojem na przyszłość.  R E D A K C J A Z D R O W I E

Zapraszamy na kolejną edycję targów VIVA SENIORZY 02-03.10.2026 AKTYWNIE, ZDROWO, Z PASJĄ! vivaseniorzy.pl Lokalizacja:

9 DLACZEGO HIGIENA JEST TAK WAŻNA? Każda proteza, tak jak naturalne zęby, ma kontakt z jedzeniem, napojami i śliną. Z czasem mogą się na niej odkładać osady, bakterie czy resztki posiłków. To prowadzi nie tylko do nieświeżego oddechu, ale także do stanów zapalnych dziąseł, aft i bólu w jamie ustnej. Czysta proteza to nie tylko estetyka, ale przede wszystkim zdrowie i wygoda. CODZIENNA HIGIENA PROTEZY – JAK ZADBAĆ O JEJ ŚWIEŻOŚĆ I CZYSTOŚĆ W KILKA MINUT Proteza zębowa to ogromna pomoc w codziennym życiu. Dzięki niej możemy znów cieszyć się jedzeniem, swobodnie rozmawiać i uśmiechać się bez skrępowania. Żeby jednak służyła nam jak najdłużej i nie sprawiała kłopotów, trzeba o nią regularnie dbać. Na szczęście nie jest to trudne. Wystarczy kilka prostych czynności, które można wpleść w codzienną rutynę. P O R A D Y

PAŹDZIERNIK 2025 ŚWIAT SENIORA 10 PROSTE KROKI DO CZYSTEJ PROTEZY 1| Opłucz protezę po każdym posiłku. Nie musisz od razu robić dokładnego mycia – wystarczy przepłukać protezę pod bieżącą wodą, żeby usunąć resztki jedzenia. 2| Dokładne czyszczenie raz dziennie. Używaj specjalnych past lub tabletek do protez. Zwykła pasta do zębów może je zarysować. Środki stworzone do protez delikatnie usuwają osady i bakterie, nie niszcząc powierzchni. 3| Zadbaj o jamę ustną. Nawet jeśli nie masz własnych zębów, pamiętaj, by przemywać dziąsła, język i podniebienie. To poprawia krążenie, zapobiega podrażnieniom i daje uczucie świeżości. 4| Prawidłowe przechowywanie. Na noc najlepiej wyjąć protezę i włożyć ją do pojemnika z wodą albo do specjalnego roztworu pielęgnacyjnego. Dzięki temu proteza nie wysycha i zachowuje swój kształt. 5| Regularne wizyty u stomatologa. Raz na jakiś czas warto sprawdzić, czy proteza nadal dobrze pasuje. Zmieniające się z wiekiem dziąsła mogą sprawić, że proteza będzie wymagać drobnych poprawek. CO JESZCZE MOŻE POMÓC?  Krem mocujący – sprawia, że proteza stabilnie trzyma się przez cały dzień, nawet podczas rozmowy czy jedzenia twardszych potraw.  Proszek mocujący – lekki, bezzapachowy, idealny dla osób z delikatnymi dziąsłami.  Podściółki – działają jak miękka poduszka, chronią przed uciskiem i otarciami.  Żel kojący – przynosi ulgę, gdy pojawią się podrażnienia, zaczerwienienia lub afty.  Tabletki czyszczące – pozwalają zanurzyć protezę w roztworze, który usuwa bakterie i przebarwienia. Czysta proteza to nie tylko estetyka, ale przede wszystkim zdrowie i wygoda. Regularne czyszczenie zapobiega stanom zapalnym dziąseł, aftom i bólowi w jamie ustnej, a także gwarantuje świeży oddech i komfort w codziennym funkcjonowaniu.

11 REKLAMA DOBRE NAWYKI NA CO DZIEŃ  Zdejmuj protezę na noc, by dziąsła mogły od- począć.  Płucz usta po każdym posiłku, nawet jeśli jesteś poza domem.  Unikaj czyszczenia protezy ostrymi szczoteczkami czy środkami do zębów naturalnych.  Jeśli poczujesz ból lub proteza zacznie się ruszać, nie zwlekaj z wizytą u stomatologa. 5 TRIKÓW, KTÓRE UŁATWIĄ ŻYCIE Z PROTEZĄ 1| Zawsze miej przy sobie mały pojemnik – przyda się, jeśli musisz wyjąć protezę poza domem. 2| Noś ze sobą butelkę wody – przepłukanie ust odświeża i usuwa resztki jedzenia. 3| Przyklejaj protezę na wilgotno – wtedy mocowanie jest stabilniejsze i trwalsze. 4| Sięgaj po miękkie jedzenie, gdy dziąsła są wrażliwe – zupy, jogurty czy purée dają im odpocząć. 5| Nie zapominaj o uśmiechu – proteza to nie tylko wygoda, ale i pewność siebie w kontaktach z innymi. Dbając o protezę, dbasz o siebie. Czysta i dobrze utrzymana proteza to świeży oddech, brak bólu i podrażnień oraz większa pewność siebie. A do tego wszystkiego naprawdę nie trzeba wiele – wystarczy kilka minut dziennie. Dzięki prostym nawykom możesz cieszyć się wygodą i uśmiechem każdego dnia, niezależnie od wieku.  R E D A K C J A P O R A D Y Dbając o protezę, dbasz o siebie. To świeży oddech, brak bólu i podrażnień oraz większa pewność siebie w kontaktach z innymi. Wystarczy kilka minut dziennie, by cieszyć się wygodą i uśmiechem każdego dnia, niezależnie od wieku.

PAŹDZIERNIK 2025 ŚWIAT SENIORA 12 Dlaczego to dobry wybór dla seniorów? Żel siarczkowy łączy naturalne pochodzenie składników z praktyczną formą – wystarczy cienką warstwę wmasować w skórę, by wspomóc rozluźnienie napiętych miejsc. Zawarta w żelu solanka siarczkowa (m.in. związki siarki oraz jony wapnia i magnezu) odpowiada za działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne oraz wspiera mikrokrążenie w tkankach. To pomoc zarówno przy dolegliwościach kręgosłupa, jak i przy bólach okolic barków czy lędźwi. BÓL PLECÓW U SENIORA – WSPARCIE ŻELEM Z WODY SIARCZKOWEJ Ból pleców potrafi odebrać ochotę do ruchu od samego rana. Dobra wiadomość? Ulgę często zapewnia prosty rytm dnia – kilka oddechów po przebudzeniu, krótki spacer albo spokojne ćwiczenia przy krześle oraz łagodny automasaż pleców. W tym ostatnim pomaga żel na bazie wody siarczkowej dostępny w aptekach.

REKLAMA MOŻESZ POKONAĆ BÓL KRĘGOSŁUPA Choroba zwyrodnieniowa stawów Reumatoidalne zapalenie stawów (rzs) Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (zzsk) Stany pourazowe narządu ruchu Bóle i obrzęki po stłuczeniach i zwichnięciach Bólowe zespoły: szyjne, barkowe i lędźwiowo-krzyżowe Skład: w 100 g produktu leczniczego znajduje się substancja czynna: 96,5 g 2,1% wody chlorkowo-sodowej (solanki) siarczkowej, jodkowej z Szybu Soleckiego Uzdrowiska Solec-Zdrój Sp. j. Postać farmaceutyczna: żel. Pozwolenie Ministra Zdrowia nr R/3545. To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania. Nie przekraczaj maksymalnej dawki leku. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą. Podmiot odpowiedzialny: Przedsiębiorstwo Farmaceutyczne Sulphur Zdrój Exim Sp. z o.o., 28-100 Busko-Zdrój, ul. Boh. Warszawy 116a www.sulphur.com.pl, tel. 41-378-78-93 BALS SULPHUR ŻEL SIARCZKOWY LEK BEZ RECEPTY DOSTĘPNY W APTEKACH ZASTOSUJ LEK Z UZDROWISKA BUSKO-ZDRÓJ! Jak włączyć żel do codziennej rutyny? Zacznij po ciepłym prysznicu albo po rozruszaniu ciała. Na suchą skórę nałóż niewielką ilość żelu i przez 2–3 minuty wykonuj powolny, okrężny masaż. Stosuj 2–3 razy dziennie w serii trwającej 2–3 tygodnie. To wygodny domowy rytuał, który łatwo utrzymać. PORANNY PLAN – 3 KROKI NA LEKKI START Po przebudzeniu usiądź na brzegu łóżka i zrób trzy spokojne oddechy (wydech niech będzie o chwilę dłuższy niż wdech). Przejdź się po mieszkaniu, poruszaj łopatkami do tyłu, rozluźnij szyję. Na koniec wmasuj odrobinę żelu w okolice lędźwi i między łopatkami. Taki początek dnia bywa zaskakująco skuteczny – przyjemne uczucie chłodu i ulgi w napiętych miejscach pomaga wejść w dzień bez sztywności w stawach. W ciągu dnia plecy lubią ruch „po trochu”. Co 30–40 mi- nut wstań od stołu, przeciągnij się, przejdź kilka kroków. Jeśli podnosisz zakupy, przyciągnij je blisko ciała i ugnij kolana. Gdy tylko poczujesz, że „ciągnie” w dole pleców, zrób krótką rundkę po mieszkaniu i nałóż cieniutką warstwę żelu – to często wystarczy, by zatrzymać narastanie bólu. Wieczorem przygotuj się do snu – w pozycji na boku włóż małą poduszkę między kolana, a przy spaniu na plecach – cienką poduszkę pod kolana. Krótki, spokojny masaż z żelem domyka ten rytuał. Delikatna podpowiedź na koniec. Jeżeli szukasz gotowego rozwiązania, wystarczy w aptece poprosić o żel na bazie wody siarczkowej. „Bals Sulphur Żel 300 g” to lek bez recepty, idealny do miejscowego stosowania przy bólach stawów i kręgosłupa. Zacznij od małych kroków – krótki masaż i chwila ruchu mogą naprawdę wiele zmienić.  R E D A K C J A Ból pleców nie musi odbierać energii seniorom. Krótki spacer, ćwiczenia przy krześle i automasaż z żelem na bazie wody siarczkowej pomagają rozluźnić napięte mięśnie, zmniejszyć stan zapalny i wejść w dzień bez sztywności w stawach.

PAŹDZIERNIK 2025 ŚWIAT SENIORA 14 SERCE – TROSKA O NAJWAŻNIEJSZY MIĘSIEŃ Serce bije każdego dnia około 100 tysięcy razy, a wraz z upływem lat jego wydolność stopniowo się obniża. Dlatego tak ważne jest zapewnienie mu dodatkowego wsparcia. Dzięki koenzymowi Q10 komórki mięśnia sercowego mają zapewniony odpowiedni poziom energii potrzebny do kurczenia się i efektywnej pracy pompy serca. Dodatkowo koenzym Q10 działa jako przeciwutleniacz, chroniąc mitochondria i błony komórkowe ZDROWIE NA LATA – SERCE, MIĘŚNIE I KOŚCI W DOBREJ FORMIE Wraz z wiekiem nasze ciało stopniowo się zmienia. To naturalny proces, którego nie da się zatrzymać, ale można go spowolnić. Warto wiedzieć, że serce, mięśnie i kości to trzy filary zdrowia, które wymagają od seniora szczególnej troski. Jeśli zadbamy o nie odpowiednio wcześnie i konsekwentnie, dłużej zachowamy sprawność, energię i niezależność.

PAŹDZIERNIK 2025 ŚWIAT SENIORA 16 przed stresem oksydacyjnym, co wspiera zdrowie i wydolność mięśnia sercowego. Resweratrol obecny w skórkach czerwonych winogron dba o elastyczność i kondycję naczyń krwionośnych. W wieku dojrzałym częściej pojawiają się nadciśnienie, podwyższony cholesterol czy zaburzenia rytmu serca. Dieta bogata w warzywa, ryby i zdrowe tłuszcze jest niezbędna, ale często okazuje się niewystarczająca. Kwasy omega-3 odgrywają ważną rolę w profilaktyce chorób sercowo-naczyniowych. Obniżają poziom trójglicerydów, wspierają elastyczność naczyń i pomagają utrzymać prawidłowe ciśnienie tętnicze. Warto jednak wiedzieć, że mogą jednocześnie podnieść tzw. „zły” cholesterol LDL. Dlatego najlepsze efekty osiąga się, łącząc je ze sterolami roślinnymi, ekstraktem z czosnku czy czerwonym ryżem (choć jego stosowanie jest obecnie ograniczone prawnie). Takie połączenie składników działa synergistycznie i skuteczniej chroni układ krążenia. Dodatkowym wsparciem jest resweratrol, który jako silny antyoksydant wspiera naczynia i działa ochronnie na serce. MIĘŚNIE – SIŁA POTRZEBNA KAŻDEGO DNIA Z wiekiem masa mięśniowa stopniowo się zmniejsza. To zjawisko nazywane sarkopenią, które sprawia, że trudniej wchodzi się po schodach, szybciej odczuwa się zmęczenie, a ryzyko upadków rośnie. Dlatego mięśnie trzeba trenować i wspierać od środka. Magnez i potas to pierwiastki, bez których mięśnie nie mogą funkcjonować prawidłowo. Magnez łagodzi napięcia i bolesne skurcze, a potas odpowiada za prawidłowy skurcz i rozkurcz mięśni, dbając jednocześnie o właściwy rytm serca. Ważne są jednak formy, w jakich są przyjmowane – magnez najlepiej w postaci mleczanu lub cytrynianu, a potas jako cytrynian, który jest łagodniejszy dla żołądka niż chlorek. Odpowiedni poziom obu pierwiastków to mniejsze ryzyko nocnych skurczy, drżenia rąk czy osłabienia siły mięśniowej. W praktyce przekłada się to na większą swobodę w codziennych czynnościach – od spokojnego spaceru po dźwiganie zakupów. KOŚCI – OCHRONA PRZED OSTEOPOROZĄ Kości są jak rusztowanie naszego ciała. Niestety, z wiekiem tracą gęstość mineralną i stają się podatniejsze na złamania. Osteoporoza bywa nazywana „cichym złodziejem kości”, ponieważ długo nie daje objawów. Dopiero złamanie – najczęściej biodra, nadgarstka czy kręgosłupa – ujawnia problem. Wapń i witamina D to podstawowe elementy profilaktyki. Wapń wzmacnia strukturę kości, a witamina D sprawia, że organizm lepiej go wchłania i wykorzystuje. Ich regularne przyjmowanie zmniejsza ryzyko złamań, a także wspiera prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego i mięśniowego. Dzięki temu seniorzy mogą zachować niezależność i cieszyć się dłuższą aktywnością fizyczną. DLACZEGO WARTO WSPIERAĆ ORGANIZM KOMPLEKSOWO? Często skupiamy się na jednym problemie – sercu albo kościach – tymczasem wszystkie układy w naszym ciele współpracują ze sobą. Jeśli osłabną mięśnie, trudniej zadbać o aktywność, która chroni serce. Jeśli kości są kruche, ryzyko upadków i urazów rośnie. Dlatego najlepsze efekty daje łączenie kilku składników: kwasów omega-3 dla serca i mózgu, magnezu i potasu dla mięśni oraz wapnia i witaminy D dla kości. ZDROWIE W PRAKTYCE – JAK WSPIERAĆ CIAŁO KAŻDEGO DNIA?  Postaw na ruch – codzienny spacer, ćwiczenia rozciągające i proste ćwiczenia siłowe (np. z butelką wody zamiast hantli).  Dbaj o dietę – jedz ryby morskie, orzechy, nabiał, zielone warzywa i owoce.  Uzupełniaj niedobory – jeśli z diety trudno uzyskać odpowiednią ilość składników, warto sięgnąć po preparaty, które dostarczają sercu, mięśniom i kościom tego, czego najbardziej potrzebują.  Badaj się regularnie – pomiar ciśnienia, badania krwi i kontrola u lekarza pomagają szybko wykryć problemy i zapobiegać ich pogłębianiu. JESIEŃ ŻYCIA W PEŁNI SIŁ Seniorzy, którzy dbają o serce, mięśnie i kości, rzadziej cierpią z powodu przewlekłych chorób, częściej zachowują niezależność i cieszą się lepszym samopoczuciem. Dzięki prostym krokom można uniknąć bólu, ograniczeń i strachu przed upadkiem. Pamiętaj – zdrowie to najlepsza inwestycja. Dbanie o siebie dziś oznacza więcej energii, swobody i radości jutro.  R E D A K C J A

MAPA POLSKA 60+ PRZEWODNIK PO NAJLEPSZYCH MIEJSCACH DLA SENIORÓW Odkryj Polskę na nowo z mapą Polska 60+! Chcesz podróżować po Polsce, korzystając z miejsc idealnych dla seniorów? Mapa Polska 60+ to przewodnik po najlepszych hotelach, uzdrowiskach, restauracjach i atrakcjach turystycznych, które spełniają Twoje potrzeby! Dlaczego warto? Starannie wyselekcjonowane miejsca dostosowane do seniorów. Prosta obsługa – dostępna online bez logowania. Wygodne planowanie wyjazdów – od uzdrowisk po aktywności na świeżym powietrzu. Wejdź na www.magazynswiatseniora.pl/mapa-60-plus i zacznij planować swoje podróże! Ciesz się komfortem i odkrywaj Polskę – mapa czeka!

PAŹDZIERNIK 2025 ŚWIAT SENIORA 18 WITAMINA SŁOŃCA Witamina D nazywana jest „witaminą słońca”, ponieważ nasz organizm wytwarza ją wtedy, gdy promienie słoneczne docierają do skóry. Problem w tym, że w naszym klimacie jesienią i zimą jest ich zdecydowanie za mało, a z wiekiem organizm produkuje jeszcze mniej tej witaminy. Dlatego seniorzy są szczególnie narażeni na jej niedobór. DLACZEGO WITAMINA D JEST TAK WAŻNA?  wspiera zdrowe kości i zęby, chroniąc przed osteoporozą,  wpływa na prawidłowe działanie mięśni, co zmniejsza ryzyko upadków,  wspomaga odporność, dzięki czemu łatwiej radzimy sobie z infekcjami,  ma znaczenie dla dobrego nastroju i ogólnego samopoczucia. NIE TYLKO WITAMINA D Warto pamiętać, że nasz organizm potrzebuje także wielu innych mikroelementów. Cynk i selen wspierają odporność, magnez dba o pracę mięśni i układu nerwowego, a żelazo pomaga w walce ze zmęczeniem. Witaminy z grupy B są niezbędne dla DLACZEGO W DOJRZAŁYM WIEKU WARTO SIĘGNĄĆ PO WITAMINĘ D I MIKROELEMENTY? Zdrowie w dojrzałym wieku to prawdziwy skarb. Aby każdego dnia cieszyć się sprawnością, dobrym samopoczuciem i energią, coraz częściej sięgamy po dodatkowe wsparcie w postaci witamin i mikroelementów. Jednym z najważniejszych składników, o których nie powinno się zapominać, jest witamina D.

19 REKLAMA Z D R O W I E prawidłowej pracy mózgu i pamięci. Razem tworzą zestaw, który wzmacnia organizm i pozwala cieszyć się aktywnością w każdym wieku. CODZIENNE WSPARCIE Zbilansowana dieta to podstawa, ale w praktyce trudno jest każdego dnia dostarczyć organizmowi wszystkich potrzebnych składników. Dlatego wielu seniorów decyduje się na dodatkową suplementację, aby mieć pewność, że organizm dostaje to, czego potrzebuje. PRAKTYCZNE WSKAZÓWKI DLA SENIORÓW  Korzystaj ze słońca – codzienny 15–20-minutowy spacer w słoneczny dzień wspiera naturalną produkcję witaminy D.  Wzbogać dietę – sięgaj po tłuste ryby (łosoś, makrela, śledź), jaja i nabiał – to naturalne źródła witaminy D.  Bądź aktywny – regularne ćwiczenia wspierają zdrowie kości i mięśni, a także poprawiają samopoczucie.  Rozważ suplementację – szczególnie jesienią i zimą, kiedy słońca jest najmniej, warto sięgnąć po dodatkowe wsparcie w postaci witaminy D i kompleksu minerałów.  Dbaj o mikroelementy – włącz do jadłospisu orzechy, pestki dyni, pełnoziarniste produkty, warzywa strączkowe i zielone warzywa liściaste. Dojrzały wiek nie oznacza rezygnacji z aktywności, marzeń i planów. Wręcz przeciwnie – to czas, by czerpać z życia jak najwięcej. Odpowiednia dawka witaminy D oraz mikroelementów może w tym skutecznie pomóc, dbając o kości, odporność, pamięć i energię. Dzięki temu każdy dzień może być pełen sił, radości i dobrego zdrowia.  R E D A K C J A Dojrzały wiek to czas, by czerpać z życia jak najwięcej. Odpowiednia dawka witaminy D i mikroelementów wspiera kości, odporność, pamięć i energię, dzięki czemu każdy dzień może być pełen sił, radości i dobrego zdrowia.

PAŹDZIERNIK 2025 ŚWIAT SENIORA 20 DLACZEGO SENIORZY CZĘŚCIEJ CIERPIĄ NA INFEKCJE ZATOK? Wraz z wiekiem nasza odporność naturalnie się obniża, a błona śluzowa nosa i zatok staje się bardziej wrażliwa. To sprawia, że bakterie i wirusy łatwiej wywołują stan zapalny. Dodatkowo starsze osoby często przyjmują leki na choroby przewlekłe, które mogą wysuszać śluzówkę i ułatwiać wnikanie drobnoustrojów. Zatkany nos czy przewlekły katar nie tylko utrudniają codzienne funkcjonowanie, ale też mogą prowadzić do infekcji ucha, gardła czy oskrzeli. OBJAWY, NA KTÓRE TRZEBA ZWRÓCIĆ UWAGĘ Najczęstsze objawy infekcji zatok i zatkanego nosa to:  utrzymujący się katar, często gęsty i żółtozielony,  ból lub ucisk w okolicach czoła, policzków, czasem nawet górnych zębów,  zatkany nos i trudności w oddychaniu,  pogorszenie węchu,  uczucie zmęczenia, gorączka lub stan podgo- rączkowy. Jeśli objawy utrzymują się dłużej niż kilka dni i nie ustępują, warto skonsultować się z lekarzem. JAK SOBIE POMÓC? Podstawą jest odpoczynek, picie dużej ilości płynów i nawilżanie powietrza w domu. Jednak w wielu przypadkach to nie wystarczy. Gdy śluzówka nosa jest obrzęknięta i nos zatkany, warto sięgnąć po krople do nosa, które działają na dwa sposoby:  obkurczają naczynia krwionośne, zmniejszając obrzęk i ułatwiając oddychanie,  hamują rozwój bakterii, dzięki czemu ograniczają postęp infekcji. INFEKCJA ZATOK I ZATKANY NOS U OSÓB STARSZYCH Zatkany nos, ból głowy czy uczucie ucisku w okolicy czoła i policzków to dolegliwości, które wielu seniorów zna aż za dobrze. Infekcje zatok to częsty problem w starszym wieku, a ich objawy potrafią być wyjątkowo uciążliwe. Trudności w oddychaniu wpływają na sen, apetyt i samopoczucie, a nieleczone infekcje mogą prowadzić do powikłań. Warto wiedzieć, jak sobie z nimi radzić, by szybciej wrócić do zdrowia.

21 REKLAMA Z D R O W I E Takie połączenie daje podwójną korzyść – z jednej strony przynosi szybką ulgę i pozwala swobodniej oddychać, z drugiej pomaga ograniczyć namnażanie się drobnoustrojów, które odpowiadają za rozwój zapalenia. PRAWIDŁOWE STOSOWANIE KROPLI DO NOSA Aby krople działały skutecznie, trzeba je podawać w odpowiedni sposób. Wiele osób nie zwraca na to uwagi, a to właśnie technika podania decyduje o skuteczności leczenia. Oto kilka prostych kroków:  Przed zakropleniem dokładnie umyj ręce.  Delikatnie wydmuchaj nos, by oczyścić drogi oddechowe.  Odchyl głowę lekko do tyłu.  Zakropl lek do każdej dziurki – najlepiej nie w głąb, ale na boczną ściankę nosa, tzw. płatek nosa.  Po zakropleniu uciśnij kilka razy skrzydełka nosa, aby lek rozprowadził się po całej śluzówce.  Staraj się nie kłaść od razu – pozwól kroplom działać. Dzięki temu substancje czynne dotrą tam, gdzie są najbardziej potrzebne. O CZYM PAMIĘTAĆ? Krople do nosa stosuj tylko przez kilka dni (zwykle do 5 dni). Zbyt długie używanie może podrażnić śluzówkę i pogorszyć objawy. Jeśli cierpisz na choroby serca, nadciśnienie czy cukrzycę, przed użyciem skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą. Zawsze sprawdzaj ulotkę stosowanych kropli do nosa. Niektóre preparaty mogą wchodzić w interakcje z lekami przyjmowanymi na stałe. W razie wątpliwości najlepiej zapytać lekarza lub farmaceutę, aby uniknąć niepożądanych działań. Jeśli objawy nie ustępują lub się nasilają, konieczna jest konsultacja lekarska. Infekcje zatok i zatkany nos potrafią mocno uprzykrzyć życie, szczególnie osobom starszym. Na szczęście istnieją sprawdzone sposoby, które nie tylko szybko udrażniają nos, ale także hamują rozwój bakterii. Dzięki temu nie tylko łatwiej oddychać, ale też zmniejsza się ryzyko powikłań. Pamiętaj jednak, by zawsze stosować krople zgodnie z zaleceniami i dbać o prawidłową technikę ich podania. To proste kroki, które mogą przynieść dużą ulgę i poprawić codzienne funkcjonowanie.  R E D A K C J A

PAŹDZIERNIK 2025 ŚWIAT SENIORA 22 JAK ZMIENIA SIĘ SKÓRA Z BIEGIEM LAT? Proces starzenia zaczyna się wcześniej, ale dopiero około 60. roku życia staje się szczególnie widoczny. Maleje ilość kolagenu i elastyny, czyli włókien odpowiedzialnych za jędrność skóry. Spada aktywność gruczołów łojowych i potowych, co sprawia, że skóra traci naturalne nawilżenie. Staje się cieńsza i bardziej wrażliwa na czynniki zewnętrzne – słońce, wiatr czy suche powietrze w pomieszczeniach. Skóra opowiada historię naszego życia – pokazuje uśmiechy, troski, chwile spędzone na słońcu i doświadczenia zapisane w zmarszczkach. Z biegiem lat zmienia się jej wygląd i potrzeby, ponieważ staje się delikatniejsza, bardziej wymagająca i wrażliwa na czynniki zewnętrzne. Właśnie dlatego warto otoczyć ją troską. Pielęgnacja w dojrzałym wieku to nie tylko sposób na zachowanie urody, ale przede wszystkim inwestycja w zdrowie i codzienny komfort. ZDROWA SKÓRA W KAŻDYM WIEKU – JAK O NIĄ DBAĆ PO 60. ROKU ŻYCIA?

SKÓRA DOJRZAŁA ZAUFAJ SWOJEJ SKÓRZE ZAUFAJ REGENOVUM www.pharmaceris.com KOMPLEKSOWA DERMOPIELĘGNACJA SKÓRY DOJRZAŁEJ Dermokosmetyki Pharmaceris REGENOVUMzapewniają wielowymiarowe działanie regeneracyjne: aktywują procesy naprawcze, dogłębnie nawilżają oraz regulują równowagę mikrobiomu skóry, wzmacniając jej właściwości ochronne. Dzięki aptecznej formule stymulującej odnowę komórkową, wyraźnie ujędrniają i wygładzają naskórek, spowalniając naturalny proces starzenia się skóry.

PAŹDZIERNIK 2025 ŚWIAT SENIORA 24 Na kondycję skóry wpływają także styl życia, dieta, przyjmowane leki oraz choroby przewlekłe. Dlatego osoby w dojrzałym wieku powinny poświęcić jej szczególną uwagę. CODZIENNA PIELĘGNACJA – MAŁE KROKI, WIELKI EFEKT 1| Łagodne oczyszczanie. Wybieraj delikatne emulsje i płyny o neutralnym pH. Unikaj mydeł i kosmetyków o intensywnym zapachu, które mogą dodatkowo wysuszać. 2| Nawilżanie i natłuszczanie. Stosuj balsamy i kremy bogate w mocznik, glicerynę, kwas hialuronowy czy ceramidy. Najlepiej nakładać je tuż po kąpieli, gdy skóra jest jeszcze lekko wilgotna. 3| Ochrona przed słońcem. Promieniowanie UV przyspiesza starzenie i sprzyja przebarwieniom. Krem z filtrem SPF 20–50 warto stosować nie tylko latem, ale przez cały rok. 4| Dbanie o dłonie i stopy. To miejsca szczególnie narażone na przesuszenie. Warto używać specjalnych kremów z dodatkiem masła shea, parafiny czy olejów roślinnych. 5| Zdrowa dieta. Niech w jadłospisie znajdą się warzywa, owoce, ryby, orzechy i pełnoziarniste produkty. Witaminy A, C i E oraz kwasy omega-3 wspierają skórę od wewnątrz. 6| Ruch i odpowiednie nawodnienie. Codzienny spacer i wypijanie 1,5 litra wody dziennie poprawiają krążenie, dotleniają organizm i wspierają regenerację skóry. 7| Unikanie używek. Papierosy i alkohol osłabiają zdolności naprawcze skóry i przyspieszają jej starzenie. NAJCZĘSTSZE WYZWANIA SKÓRNE W PÓŹNIEJSZYCH LATACH  Suchość i świąd. Pomogą emolienty, czyli preparaty nawilżająco-natłuszczające stosowane kilka razy dziennie.  Siniaki i pękające naczynka. Wynikają z większej kruchości naczyń. Preparaty z witaminą K czy rutyną mogą wzmocnić naczynia krwionośne.  Przebarwienia. Pojawiają się głównie wskutek słońca. Pomocne są kosmetyki z witaminą C oraz kwasem kojowym, które delikatnie rozjaśniają skórę.  Odleżyny. Problem dotyczący osób mniej mobilnych. Podstawą jest profilaktyka i częsta zmiana pozycji, specjalne materace i regularna pielęgnacja skóry. PIELĘGNACJA JAKO CODZIENNY RYTUAŁ Troska o skórę może stać się chwilą relaksu. Wmasowanie balsamu po kąpieli, delikatny masaż twarzy czy dłoni poprawiają krążenie, a przy okazji relaksują i wyciszają. Takie małe rytuały sprzyjają nie tylko zdrowiu, ale i dobremu samopoczuciu. KIEDY WARTO SKONSULTOWAĆ SIĘ Z LEKARZEM? Niektóre zmiany skórne wymagają czujności i konsultacji dermatologicznej. Powodem do wizyty powinny być:  rany gojące się dłużej niż kilka tygodni,  znamiona, które zmieniają kształt lub kolor,  nasilony i przewlekły świąd,  rozległe zaczerwienienia czy wysypki. Wczesna reakcja pozwala uniknąć poważniejszych powikłań. Skóra, podobnie jak cały organizm, potrzebuje czułości i uwagi. Odpowiednia pielęgnacja pozwala zachować jej zdrowy wygląd, a jednocześnie staje się formą troski o siebie na co dzień. Regularne nawilżanie, ochrona przed słońcem, zdrowa dieta i odrobina ruchu to proste nawyki, które przynoszą wielkie efekty. Dbanie o skórę w dojrzałym wieku to nie tylko kosmetyka – to świadomy wybór, by czuć się dobrze we własnym ciele i czerpać radość z każdego dnia.  R E D A K C J A Skóra po 60. roku życia staje się delikatniejsza i bardziej wymagająca. Codzienna pielęgnacja, zdrowa dieta, ruch i ochrona przed słońcem pozwalają zachować jej dobrą kondycję, a małe rytuały pielęgnacyjne stają się formą troski o zdrowie i samopoczucie.

25 DLACZEGO CHOLESTEROL JEST WAŻNY? Cholesterol to tłuszcz obecny we krwi. Ma różne odmiany – tzw. dobry HDL i zły LDL. Ten pierwszy pomaga chronić nasze naczynia, a ten drugi, jeśli jest go za dużo, odkłada się w tętnicach i zwęża je. To właśnie wtedy zwiększa się ryzyko zawału serca czy udaru mózgu. Seniorzy są szczególnie narażeni, ponieważ wraz z wiekiem:  metabolizm spowalnia, a organizm trudniej spala tłuszcze,  wątroba gorzej radzi sobie z regulacją cholesterolu,  częściej pojawiają się choroby współistniejące, takie jak cukrzyca czy nadciśnienie,  mniej się ruszamy, a nadwaga staje się częstsza,  układ krążenia jest bardziej wrażliwy na wszelkie obciążenia. JAK OBJAWIA SIĘ WYSOKI CHOLESTEROL? Najtrudniejsze jest to, że zwykle… nie daje objawów. Nie boli, nie piecze, nie kłuje. Możemy czuć się dobrze, a mimo to cholesterol może odkładać się w naczyniach krwionośnych. Dlatego tak ważne są regularne badania – wystarczy proste badanie krwi (lipidogram), aby sprawdzić poziom cholesterolu. CHOLESTEROL U SENIORÓW – WYZWANIA I MOŻLIWOŚCI Cholesterol to słowo, które często słyszymy u lekarza albo w reklamach leków. Wiele osób po 60. roku życia zaczyna się nim bardziej interesować, bo właśnie wtedy częściej pojawiają się problemy z sercem, ciśnieniem czy miażdżycą. Warto wiedzieć, że cholesterol nie jest czymś złym – potrzebujemy go do życia. Kłopot zaczyna się dopiero wtedy, gdy jego poziom we krwi staje się zbyt wysoki. Z D R O W I E

PAŹDZIERNIK 2025 ŚWIAT SENIORA 26 CO MOŻNA ZROBIĆ, ABY ZADBAĆ O CHOLESTEROL? 1. Zdrowa dieta  Jedz więcej warzyw, owoców i produktów pełnoziarnistych.  Ogranicz tłuste mięsa, smażone potrawy i słodycze.  Wybieraj ryby, chude mięso i roślinne źródła białka.  Pij dużo wody, zamiast słodkich napojów. 2. Codzienny ruch  Nie musisz chodzić na siłownię – wystarczy półgodzinny spacer, nordic walking, jazda na rowerze czy prosta gimnastyka w domu.  Ruch poprawia krążenie, obniża cholesterol i wzmacnia serce. 3. Kontrola wagi  Kilka kilogramów mniej to mniejsze obciążenie dla serca i niższy poziom cholesterolu.  Nawet niewielka redukcja wagi poprawia wyniki badań. 4. Regularne badania  Badaj cholesterol co kilka miesięcy.  Wyniki pokazuj lekarzowi – on podpowie, co jeszcze możesz zrobić. NATURALNE WSPARCIE – EKSTRAKT Z BERGAMOTKI Oprócz zdrowej diety i ruchu, warto wiedzieć o naturalnym wsparciu, które przynosi ekstrakt z bergamotki – cytrusa rosnącego we Włoszech. Zawiera on cenne związki roślinne (flawonoidy), które wpływają na cholesterol. Jak działa ekstrakt z bergamotki:  hamuje nadmierną produkcję cholesterolu w wątrobie,  wspiera spalanie tłuszczu i lepsze wykorzystanie energii,  chroni naczynia krwionośne przed wolnymi rodnikami,  obniża poziom złego cholesterolu LDL,  sprzyja utrzymaniu dobrego cholesterolu HDL,  pomaga także w utrzymaniu prawidłowego poziomu cukru we krwi. 5 KROKÓW DO ZDROWSZEGO SERCA  Jedz kolorowo – warzywa i owoce codziennie.  Ruszaj się – pół godziny spaceru dziennie to minimum.  Pij wodę – unikaj słodkich napojów.  Zadbaj o wagę – każdy kilogram mniej to lżejsze serce.  Korzystaj z naturalnego wsparcia – roślinne ekstrakty mogą pomóc w utrzymaniu zdrowego cholesterolu. Cholesterol to cichy wróg, ale można go trzymać pod kontrolą. Seniorzy powinni pamiętać o kilku prostych zasadach: zdrowej diecie, codziennym ruchu, kontrolowaniu wagi i regularnych badaniach. Wsparciem może być także naturalny ekstrakt z bergamotki, który pomaga obniżyć zły cholesterol i wspiera serce. Dzięki tym działaniom można cieszyć się dobrym zdrowiem i energią przez długie lata.  R E D A K C J A

PAŹDZIERNIK 2025 ŚWIAT SENIORA 28 Planszówki i puzzle nie tylko bawią, ale też wspierają zdrowie psychiczne i fizyczne. Układanie puzzli pobudza pamięć i koncentrację, gry planszowe uczą refleksu, logicznego myślenia i cierpliwości. Badania pokazują, że regularne angażowanie się w takie aktywności może wspierać profilaktykę demencji i opóźniać procesy starzenia się mózgu. SPOTKANIE POKOLEŃ PRZY STOLE Wnuki wnoszą do rozgrywki entuzjazm, szybkość i chęć rywalizacji, seniorzy natomiast dzielą się cierpliwością, opanowaniem i umiejętnością strategicznego myślenia. Wspólne granie uczy dzieci szacunku dla starszych, a dziadkom daje poczucie bycia potrzebnym i ważnym w rodzinie. Przy stole łatwo też o rozmowę – podczas układania puzzli można snuć wspomnienia z dawnych lat, a planszówki są doskonałym pretekstem do żartów i opowieści. To czas, który naturalnie łączy pokolenia i wzmacnia więzi rodzinne. PUZZLE – CIERPLIWOŚĆ I RELAKS Układanie puzzli to aktywność, która wycisza i daje satysfakcję z osiągniętego celu. Dla seniorów to świetny sposób na trening spostrzegawczości, a dla dzieci – lekcja cierpliwości i dokładności. Warto sięgać po puzzle XXL, które mają większe elementy i są wygodniejsze w układaniu. Tematyka puzzli też ma znaczenie – krajobrazy, zwierzęta czy sceny rodzinne mogą stać się inspiracją do rozmów i opowieści. PLANSZÓWKI – KLASYKA I NOWOCZESNOŚĆ Na rodzinne wieczory warto wybierać gry, które mają proste zasady i umożliwiają szybkie zakończenie rozgrywki. Klasyki, takie jak warcaby, domino czy „Chińczyk”, budzą w seniorach nostalgię, a dzieci wprowadzają w świat gier w prosty i radosny sposób. Warto jednak sięgnąć także po nowoczesne propozycje – dynamiczne, kolorowe i pełne humoru, które potrafią porwać całą rodzinę. 5 SPRAWDZONYCH PROPOZYCJI DLA RODZIN 1| Chińczyk – znany od pokoleń, prosty w zasadach i pełen emocji. Idealny do wspólnych, krótkich rozgrywek. 2| Scrabble – wspólne układanie słów to świetny trening pamięci i rozwijanie słownictwa dzieci. 3| Dobble – nowoczesna gra na refleks i spostrzegawczość, która wywołuje dużo śmiechu. 4| Puzzle XXL (100–300 elementów) – większe elementy dostosowane do seniorów, a efekt końcowy daje satysfakcję całej rodzinie. 5| Rummikub – gra liczbowo-logiczna, która rozwija planowanie i strategiczne myślenie, a jednocześnie bawi i wciąga. Dla tych, którzy chcą spróbować czegoś nowego, dobrym wyborem mogą być również gry kooperacyjne (np. Pandemic czy Zakazana Wyspa), w których RODZINNE WIECZORY Z PLANSZÓWKAMI – MOST MIĘDZYPOKOLENIOWY Nic tak nie zbliża jak wspólnie spędzony czas. W świecie pełnym ekranów i pośpiechu planszówki i puzzle stają się bezcenną okazją do spotkania twarzą w twarz. Seniorzy mogą czerpać radość z towarzystwa wnuków, a młodsze pokolenia poznają gry, które od lat bawiły ich dziadków. To spotkanie doświadczenia z energią, spokoju z entuzjazmem.

29 REKLAMA wszyscy gracze współpracują przeciwko wspólnemu wyzwaniu. To świetny sposób na naukę współpracy i wspólne przeżywanie emocji. PRAKTYCZNE WSKAZÓWKI DLA SENIORÓW  Wybieraj gry z dużymi elementami i wyraźnym drukiem – ułatwi to rozgrywkę osobom ze słabszym wzrokiem.  Stawiaj na krótsze partie – lepiej rozegrać dwie krótsze gry niż jedną długą, która może męczyć.  Łącz pokolenia w drużyny – wnuki mogą grać razem z dziadkami, co dodatkowo wzmacnia więzi i ułatwia naukę zasad.  Dostosuj poziom trudności – ważne, by każdy miał szansę na wygraną i czuł satysfakcję z udziału w zabawie. WSPOMNIENIA, KTÓRE ZOSTAJĄ NA LATA Rodzinne wieczory przy planszówkach i puzzlach to coś więcej niż zabawa – to czas, w którym tworzą się wspomnienia. Dzieci zapamiętają chwile spędzone z dziadkami, a seniorzy będą cieszyć się poczuciem, że mają realny wpływ na budowanie rodzinnych tradycji. Planszówki i puzzle nie wymagają drogiego sprzętu ani specjalnych umiejętności. Wystarczy stół, dobre nastawienie i chęć wspólnej zabawy. Efekt? Więzi silniejsze niż kiedykolwiek i wspomnienia, które zostaną na całe życie.  R E D A K C J A STYL ŻYCIA Pierwszorzędny dezodorant! Super Deo jest niewielki, ale ma ogromną moc! Super Deo to wypróbowany oryginalny dezodorant! Firma REUTTER GmbH/ Niemcy Firma Reutter poleca doskonały dezodorant z krystalicznej skały. Wystarcza aż na rok. Bezzapachowy, dla Pań i Panów. Skutecznie eliminuje przykry zapach potu. Uwaga! – Nie zostawia plam! Testowany dermatologicznie. Cena: ok. 19 zł

PAŹDZIERNIK 2025 ŚWIAT SENIORA 30 Testament to dokument, w którym zarzą- dzasz swoim majątkiem na wypadek śmierci. A dokładniej – wskazujesz, komu przekazujesz albo całą tzw. masę spadkową, albo jej konkretne elementy oraz wyznaczasz wykonawcę, czyli osobę, która zrealizuje postanowienia testamentu. NAJWAŻNIEJSZE RODZAJE TESTAMENTÓW: Własnoręczny (holograficzny) – sporządzany najczęściej. Aby był ważny, musisz jednak w całości (!) napisać go odręcznie, wstawić datę jego przygotowania i podpisać. Testament własnoręczny jako wydruk komputerowy opatrzony tylko Twoim podpisem jest nieważny. Notarialny – sporządzony przez notariusza w formie aktu notarialnego. Wiąże się to z kosztami od 50 do ok. 300 zł, ale masz pewność, że dokument jest zgodny z prawem, nie zostanie zniszczony ani nie zaginie. Taki testament trudniej też podważyć, niż testament własnoręczny. Urzędowy (allograficzny) – najmniej popularny, ponieważ sporządza się go w obecności dwóch świadków i osoby urzędowej (np. wójta). KTO POWINIEN SPISAĆ TESTAMENT? W Polsce istnieje tzw. dziedziczenie ustawowe. Oznacza to, że jeśli nie pozostawisz testamentu, to Twój majątek odziedziczą osoby, które są do tego uprawnione na mocy przepisów Kodeksu cywilnego, czyli m.in.: dzieci, wnuki, rodzice, rodzeństwo, żona/mąż. Są jednak pewne grupy osób, które znajdują się w szczególnej sytuacji i które wręcz powinny spisać testament: 1| Osoby, które w procesie dziedziczenia chcą wykluczyć pewnych spadkobierców (wydziedziczyć) albo pominąć jedno lub więcej pokoleń, np. dziadkowie, którzy chcą przekazać swoje dobra wnukom lub prawnukom. 2| Osoby żyjące w związkach nieformalnych – polskie prawo traktuje je jako osoby obce, które po sobie nie dziedziczą. 3| Osoby samotne, które nie mają spadkobierców – jeśli nie pozostawią po sobie testamentu, ich majątek przechodzi na własność gminy, w której ostatnio mieszkali, lub Skarbu Państwa – jeśli nie da się ustalić miejsca ich zamieszkania. 4| Rodzice małoletnich (przed 18. rokiem życia) dzieci – po śmierci jednego z rodziców majątkiem, które odziedziczy małoletnie dziecko, zarządza sąd rodzinny. 5| Osoby, które chcą rozporządzić swoim majątkiem zgodnie z własną wolą i w testamencie chcą też uwzględnić osoby niespokrewnione lub dokonać zapisu na bliski sercu cel społeczny. Jeśli chcesz spisać swój testament, ale nie wiesz, jak się do tego zabrać, wejdź na stronę: www.napisz testament.org.pl i pobierz (bezpłatnie) przygotowany przez prawników i notariuszy INFORMATOR TESTAMENTOWY. Poradnik jest częścią realizowanej przez Koalicję organizacji pozarządowych ogólnopolskiej kampanii społeczno-edukacyjnej pn. NAPISZ TESTAMENT.  TESTAMENT – KTO POWINIEN SPISAĆ TEN DOKUMENT? Podczas rozwodu z mamą ojciec walczył o mnie jak lew. A potem… oddał mnie dziadkom i przestał się mną interesować. Gdyby rozważni dziadkowie nie spisali testamentu, wziąłby wszystko, co mi po nich zostało – wspomina p. Małgorzata Wójcik, redaktorka z Warszawy. Sprawdź, czy należysz do tych osób, które powinny spisać testament!

Made with FlippingBook

RkJQdWJsaXNoZXIy MTMwMjc0Nw==