Brak wyników

Temat Numeru

18 marca 2020

NR 2 (Marzec 2020)

Choroba zwyrodnieniowa stawów – jak radzić sobie z bólem?

0 841

Przez całe swoje życie jesteśmy narażeni na różnego rodzaju schorzenia, które w perspektywie czasu mogą negatywnie wpływać na nasz organizm, doprowadzając do powstania chorób. Do jednego z najczęstszych schorzeń osób w podeszłym wieku należy choroba zwyrodnieniowa stawów. Należy ona do chorób układu kostno-stawowego, stanowiąc poważne zagrożenie dla zdrowia i życia, a także znacząco obniża komfort codziennego funkcjonowania. Dlatego, aby właściwie zapobiec tym schorzeniom należy wprowadzić prawidłowe oraz specjalistyczne działania przy współpracy z odpowiednim zespołem fachowców.

Czym jest choroba zwyrodnieniowa stawów? 

Wraz z upływem lat w naszym organizmie zmniejsza się ilość oraz jakość chrząstki stawowej, co doprowadza do powstawania choroby zwyrodnieniowej stawów. Polega ona, w dużym skrócie, na braku równowagi w zakresie tworzenia i niszczenia chrząstki stawowej, a z biegiem lat trwania schorzenia może dojść do osłabienia wszystkich zdrowych tkanek. Niestety choroba ta obejmuje cały aparat stawowo-więzadłowy, atakując takie elementy stawu, jak: podchrzęstna warstwa kości, więzadła, torebka stawowa, błona maziowa oraz mięśnie otaczające dany staw. Z biegiem czasu choroba powoduje rozmiękczenie chrząstki stawowej oraz stwardnienie podchrzęstnej tkanki kostnej z wykształcaniem rozmaitych osteofitów. Częstość występowania choroby zwyrodnieniowej wzrasta znacznie wraz z wiekiem oraz wagą ciała człowieka. Częściej występuje ona u kobiet niż u mężczyzn. Najczęstszymi czynnikami rozwoju choroby są wiek, otyłość, mikrourazy, niewłaściwe odżywianie się czy zaburzenia hormonalne. Dlatego najbardziej narażoną grupą są seniorzy.    

Jakie dolegliwości wywołuje choroba zwyrodnieniowa stawów?

Choroba zwyrodnieniowa stawów wywołuje dość charakterystyczne dolegliwości, które łatwo rozpoznać. Do najczęstszych z nich zalicza się: 

  • ból podczas wykonywania ruchu (w zaawansowanym stopniu choroby ból może pojawić się również w trakcie spoczynku),
  • uczucie sztywności lub ból po dłuższym czasie siedzenia w jednej pozycji, np. w fotelu,
  • ból w okolicy stawu podczas dotyku, 
  •  trzeszczenie podczas ruchu oraz ograniczona ruchomość stawowa.

Ważne!

Nieleczone schorzenie w przyszłości może doprowadzić do zjawiska pogrubienia obrysów stawów, co może spowodować powstanie koślawości lub szpotawości. Taki stan rzeczy powoduje również zaniki i przykurcze mięśniowe, związane najczęściej z postępującą niestabilnością stawu. Dlatego pamiętajmy, aby poinformować swojego lekarza pierwszego kontaktu o występującym bólu w okolicach stawów, bowiem profilaktyka jest najważniejsza.

Leczenie farmakologiczne 

Pierwszą i najczęściej wybieraną metodą leczenia wspomnianego schorzenia jest postępowanie farmakologiczne. Lekami stosowanymi w omawianym schorzeniu są preparaty, które działają przeciwbólowo i przeciwgorączkowo. Stosuje się leki przeciwzapalne. Czasami w większych dolegliwościach, zwłaszcza bólowych, podaje się glikokortykosteroidy dostawowo lub w jego bezpośrednią okolicę. Ponadto w kompleksowym leczeniu stosuje się również leki miorelaksacyjne, mające działać rozluźniająco na mięśnie otaczające dany staw. Oprócz wyżej wymienionych leków możemy zastosować rozmaite preparaty, które mają na celu regenerację uszkodzonej chrząstki stawowej. Formą wspomagającą powyższe leczenie jest stosowanie ogólnodostępnych żeli (np. Traumon), maści, kremów oraz aerozoli mających przede wszystkim działanie przeciwbólowe.
Stosowanie opisanych powyżej produktów leczniczych jest często wskazane i preferowane w przypadku wystąpienia pierwszych objawów bólowych w przebiegu choroby zwyrodnieniowej stawów. Ich łatwość dostępu sprawia, że pacjenci często sięgają po te produkty medyczne. Ich unikalny skład powoduje w dużej mierze skuteczne działanie przeciwbólowe oraz przeciwzapalne. Łatwość ich dozowania i stosowania przyczynia się do częstego ich aplikowania. Należy pamiętać, aby przy używaniu tych produktów stosować się do odpowiednich zaleceń lekarza lub farmaceuty. Różnorodne maści, żele, kremy, aerozole są doskonałą metodą w radzeniu sobie z pierwszymi skutkami opisywanego schorzenia.

Fizjoterapia 

Poza specjalistycznym leczeniem farmakologicznym bardzo często stosowana jest również kompleksowa fizjoterapia, która oferuje szeroką gamę zabiegów fizykoterapeutycznych. Działanie przeciwbólowe może zostać osiągnięte poprzez terapię zimnem lub ciepłem, ultradźwiękami, impulsowym polem elektromagnetycznym, jonizacją, elektroterapią, polem magnetycznym, laseroterapią, akupunkturą, ew. elektroakupunkturą lub wibroterapią. 
Przedstawione powyżej zabiegi mają na celu zmniejszyć lub całkowicie wyeliminować powstały podczas choroby zwyrodnieniowej stawów stan bólowy. W leczeniu bólu wykorzystujemy również zabiegi z zakresu leczenia ruchem. Zalicza się do nich ćwiczenia w odciążeniu, ogólnousprawniające, oporowe, izometryczne, rozciągające, przyrządowe oraz indywidualną pracę z pacjentem, np. mobilizację stawu. W szeroko pojętej fizjoterapii wskazane jest zastosowanie również masażu klasycznego. 

Leczenie uzdrowiskowe

W leczeniu bólu w przebiegu choroby zwyrodnieniowej stawów ważne jest również wykorzystanie terapii uzdrowiskowej. Jest ona w dużej mierze połączeniem różnorodnych czynników terapeutycznych, obejmujących naturalne właściwości uzdrowiskowe, np. wody mineralne, peloidy, balneoterapię, czynniki klimatyczne. Połączenie takiego postępowania terapeutycznego z poradami dietetycznymi, psychologicznymi daje bardzo wymierne efekty. 

Co w przypadku, gdy żadne leczenie nie pomaga?

Jeżeli wszystkie przedstawione powyżej metody leczenia przeciwbólowego choroby zwyrodnieniowej stawów nie przynoszą zamierzonego efektu, wówczas stosuje się leczenie operacyjne polegające na wszczepieniu endoprotezy (ma to miejsce zazwyczaj w przypadku stawu kolanowego lub biodrowego). Zanim jednak do tego dojdzie, pomocne mogą okazać się mniejsze zabiegi ortopedyczne. 
Osiągnięcia ostatnich lat, zwłaszcza w zakresie nowoczesnej ortopedii oraz diagnostyki obrazowej sprawiły, że coraz więcej pacjentów cierpiących na chorobę zwyrodnieniową stawów wraca do sprawności ruchowej. Istotna w tym względzie jest prawidłowo zaplanowana i umiejętnie prowadzona profesjonalna opieka medyczna i edukacja profilaktyczna. Należy również pamiętać o dostosowanej do wieku aktywności fizycznej, np. spacerach, wycieczkach rowerowych czy pływaniu, które mają na celu poprawienie naszej ogólnej sprawności fizycznej.

Przypisy