0
1347
Wraz z wiekiem starzeje się nie tylko ciało, ale i mózg. Jest on organem, którego czas nie oszczędza i wyraźnie odciska na nim swoje piętno. Dobra wiadomość jest taka, że naturalny proces starzenia się mózgu nie musi iść w parze z osłabieniem funkcji umysłowych. Pod warunkiem że odpowiednio o ten umysł zadbamy.
Choć osoby powyżej 60. r.ż. często skarżą się na pogorszenie pamięci i koncentracji, zazwyczaj nie zdają sobie sprawy, że można je poprawić bez względu na wiek. Pamięć jest jak mięsień – im więcej ją ćwiczysz, tym staje się silniejsza. W niniejszym artykule postaramy się przekonać Cię, że sprawność umysłu leży w Twoich rękach.
Skąd się biorą problemy z pamięcią u starszych ludzi?
Zazwyczaj jest to skutkiem zmniejszenia aktywności intelektualnej po zakończeniu pracy zawodowej. Choć ciało potrzebuje odpoczynku po latach funkcjonowania na najwyższych obrotach w pracy i w domu, to umysł wręcz przeciwnie.
Wiele osób starszych uważa, że nie jest zdolna do wysiłku umysłowego, tłumacząc to wiekiem. Brak stymulacji jest jednak wielkim zagrożeniem dla sprawności umysłu. Nuda, rutyna, przesiadywanie godzinami przed telewizorem powodują, że pamięć seniora systematycznie słabnie.
Dlaczego warto ćwiczyć mózg w każdym wieku?
W drugiej połowie XX w. badania naukowców wykazały, że neurogeneza, czyli proces tworzenia się nowych komórek nerwowych – neuronów, nie tylko nie kończy się w okresie płodowym, ale trwa przez całe nasze życie. Wymaga to jednak pewnego wysiłku. Najsilniejszym z czynników chroniących wydajność mózgu jest to, jak długo zdobywamy nowe umiejętności, np. ucząc się języków obcych czy uczęszczając na kursy pamięci. Na pozytywne efekty treningów pamięci wskazuje dr n. med. Renata Wallner z Kliniki Psychiatrii Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu, która wraz z zespołem w latach 2018–2019 realizowała projekt badawczy podczas grupowych treningów pamięci z wykorzystaniem komputerowych programów stymulacji poznawczej.
Wyniki badań wyraźnie wskazują na poprawę sprawności funkcji poznawczych, w tym funkcji pamięciowych i funkcji wykonawczych (myślenie strategiczne, planowanie, hamowanie), poprawę nastroju, poczucia satysfakcji z życia i poczucie własnej skuteczności, wzrost poziomu optymizmu i pozytywnego nastawienia wobec przyszłości, a tym samym poprawę jakości życia – podsumowuje dr n. med. Renata Wallner.
Ćwicz pamięć w domowym zaciszu
Niektórzy seniorzy akceptują pojawiające się zaburzenia pamięci, tłumacząc sobie, że oto nieuchronnie zbliża się starość i pozostaje już tylko biernie się z nią pogodzić. Takie podejście na szczęście zaczyna odchodzić do lamusa i coraz więcej osób wybiera aktywny styl życia.
Samodzielny trening pamięci to doskonała propozycja dla tych seniorów, którzy uwielbiają zacisze swojego domu lub z różnych powodów, np. zdrowotnych, nie mogą uczestniczyć w zajęciach grupowych.
Co można zatem robić w ramach treningu umysłowego? Czytać, liczyć, rozwiązywać zagadki, wykonywać ćwiczenia na refleks, koncentrację i pamięć. Postaraj się każdego dnia coś zapamiętać, np. numer telefonu, ciekawy cytat czy słówko w obcym języku. A po rozgrzewce pozwól sobie na gotowe ćwiczenia – krzyżówkę, SUDOKU czy komputerową grę logiczną.
Trening pamięci w grupie
Jednym z najważniejszych czynników niezbędnych do zachowania zdrowia są satysfakcjonujące relacje społeczne. Samotność nie tylko przyspiesza pojawienie się objawów demencji, ale – jak wskazują badania – zabija osoby starsze dwukrotnie częściej niż otyłość!
Coraz więcej uniwersytetów trzeciego wieku, fundacji, stowarzyszeń, a także bibliotek organizuje treningi pamięci dla seniorów.
Z moich obserwacji treningi pamięci w bibliotece to okazja do spotkań z innymi ludźmi – stwierdza Beata Tarnowska, która od wielu lat prowadzi zajęcia z seniorami. W nowych relacjach pojawiają się nowe bodźce. Osoby starsze, aby zachować sprawność umysłu, muszą go stale stymulować. Temu sprzyjają gry logiczne, w których biorą udział. Nie chcę, aby mój mózg poszedł na emeryturę! – to motywacja seniorów na kursach pamięci, dodaje trenerka. Regularne ćwiczenia umysłu są bardzo ważne, bo długowieczność zaczyna się w głowie! – tak prowadząca zachęca do udziału w spotkaniach.
Polecamy zatem, aby zapoznać się z ofertą coraz ciekawszych zajęć oferowanych seniorom przez różne instytucje.
Ważne, aby trening pamięci był nie tylko przyjemną rozrywką, ale powinien stać się codziennym nawykiem dla każdego, kto ukończył 60 lat. Kluczowa jest decyzja o zmianie: Spróbuję! Mogę jeszcze wiele!
Jakie są pierwsze sygnały pogarszającej się pamięci?
- pamiętanie tego, co zdarzyło się lata temu, ale niemożność przypomnienia sobie, co działo się wczoraj,
- trudności ze znalezieniem zegarka, okularów, dokumentów itp.,
- trudność w rozpoznawaniu i identyfikowaniu znanych seniorowi osób,
- częste sytuacje, kiedy jakieś słowo ma się dosłownie „na końcu języka” i nie można go sobie przypomnieć,
- skłonność do wielokrotnego opowiadania tej samej historii lub dowcipu, czyli powtarzanie się,
- trudności w odtworzeniu informacji usłyszanych w programach radiowych czy telewizyjnych,
- zapominanie o zapłaceniu rachunków czy odwołaniu spotkania,
- kłopoty z uczeniem się nowych umiejętności, np. niezdolność zapamiętania, jak obsługuje się nowy sprzęt elektroniczny.
