Brak wyników

Zdrowie

26 października 2021

NR 7 (Październik 2021)

Ostroga piętowa – częsty problem seniorów

0 3027

Narząd ruchu jest jednym z kluczowych elementów naszego organizmu, a kończyny dolne odgrywają wiele istotnych czynności życiowych. Ruch w życiu każdego człowieka, a zwłaszcza seniora, jest bardzo istotnym czynnikiem zapewniającym odpowiednie funkcjonowanie w codziennym życiu.

Różnorodne schorzenia stawów, mięśni, a nawet kości kończyn dolnych, doprowadzają do ciężkich powikłań prowadzących często do całkowitej lub częściowej niepełnosprawności. Ze względu na swoje umiejscowienie, stopy narażone są na liczne patologie, do których zalicza się m.in.: hallux, paluch koślawy, zapalenie rozcięgna podeszwowego oraz ostrogę piętową.

Ból pięty oraz najbliższej okolicy, w tym samego stawu skokowego, bardzo często występuje u seniorów. Przyczyną omawianego problemu może być niewłaściwe funkcjonowanie poszczególnych układów organizmu, do których zalicza się np. układ kostny bądź nerwowy. Pojawiający się dyskomfort w bezpośredniej okolicy guza piętowego może być również spowodowany niewydolnością naczyniową bądź wcześniej doznanymi kontuzjami. Bardzo często ból pięty jest związany z popularnym schorzeniem nazywanym ostrogą piętową. Schorzenie to często powstaje na skutek przewlekłego procesu zapalnego w bezpośredniej okolicy przyczepu rozcięgna podeszwowego. Ostroga piętowa jest to narośl kostna występująca na powierzchni kości piętowej. Mogą pojawiać się dwa typy ostrogi: górna oraz dolna. Omawiane powyżej schorzenie częściej występuje u osób aktywnych fizycznie oraz u kobiet. Do najczęstszych czynników prowokujących powstanie ostrogi piętowej zalicza się przede wszystkim wiek (wraz z upływem lat zwiększa się ryzyko powstania ostrogi piętowej), płeć, otyłość, niewłaściwe ustawienie stopy, przebyte urazy, stojący tryb pracy. Do najważniejszych objawów ostrogi piętowej zalicza się ból oraz obrzęk w obrębie guza piętowego. Aby zdiagnozować omawiane schorzenie, trzeba wykonać zdjęcie rentgenowskie.  Po postawieniu właściwej diagnozy kluczowe jest jak najszybsze wprowadzenie specjalistycznego leczenia. Szeroko pojęte postępowanie medyczne jest zazwyczaj procesem długim, wymagającym kompleksowego podejścia. W pierwszej kolejności należy wyeliminować ból oraz występujący stan zapalny. Można to wykonać w zaciszu własnego domu. Istnieje wiele metod domowych pozwalających na złagodzenie określonych objawów związanych bezpośrednio z ostrogą piętową. Zalicza się do nich np. moczenie stóp w roztworze z szarego mydła, kąpiel wodną stóp z dodatkiem gorzkiej soli, kompresy chłodzące, nacieranie chrzanem. Bardzo skuteczne są również rozmaite okłady z oleju lnianego, octu jabłkowego czy borowiny. Wskazane jest także picie wywaru z liści laurowych. 

Leczenie farmakologiczne (stosowanie ogólnodostępnych leków o działaniu przeciwbólowym oraz przeciwzapalnym) w połączeniu z rehabilitacją daje bardzo dobre efekty terapeutyczne. W przypadku ostrogi piętowej warto zastosować takie zabiegi fizykoterapeutyczne, jak: laseroterapia, ultradźwięki, jonoforeza z substancji leczniczej (np. przeciwbólowej). Wskazane i zarazem bardzo efektywne w walce z przewlekłym bólem jest wykorzystanie fali uderzeniowej bezpośrednio na piętę. Ze wszystkich powyższych zabiegów można skorzystać, udając się na rehabilitację ambulatoryjną. Jeżeli mimo wszystko ból lub bliżej nieokreślony dyskomfort dalej uprzykrza życie, należy zastosować specjalistyczne ćwiczenia ruchowe.

Pierwsze ćwiczenie możemy sami wykonać, siedząc na łóżku lub na krzesełku – ręcznik lub pasek (np. od spodni) zaczepiamy o stopę, następnie przyciągamy ją do siebie, pamiętając jednocześnie o tym, że noga ma być wyprostowana w stawie kolanowym. Kolejnym ćwiczeniem w pozycji siedzącej jest podłożenie piłeczki (np. tenisowej) pod stopę i przesuwanie jej od palców do pięty, przy zgiętym kolanie. Kolejnym ćwiczeniem w pozycji stojącej, jakie możemy wykonać bez większego wysiłku, jest uniesienie nogi i zgięcie jej w stawie kolanowym, następnie wykonanie obszernych ruchów zginania i prostowania stopy w stawie skokowym. Jest to również ćwiczenie koordynacyjne, gdyż stojąc na jednej nodze, musimy uzyskać pełną równowagę, aby właściwie wykonać omawiane ćwiczenie. 

Bardzo ważne są również ćwiczenia rozciągające. W tym celu stajemy przy ścianie, opierając się o nią obiema wyprostowanymi rękami. Należy jedną nogę wysunąć do przodu i jednocześnie zgiąć ją delikatnie w stawie kolanowym. Natomiast drugą nogę stawiamy wyprostowaną w tył, pamiętając o nieodrywaniu stóp od podłoża. Następnie delikatnie zwiększamy zgięcie w kolanie nogi ustawionej z przodu, do momentu gdy poczujemy ciągnięcie w nodze pozostawionej z tyłu. 

W domowym usprawnianiu omawianego schorzenia nie można zapomnieć o automasażu. W tym celu siadamy na krześle, zginamy nogę w kolanie, a drugą kładziemy na pierwszej tak, aby mieć bezproblemowy dostęp do stopy. Następnie dłonią delikatnie masujemy całą stopę, aby zmniejszyć napięcie skumulowane w okolicach stawu skokowego i podeszwowej części stopy. 

Omawiane powyżej ćwiczenia zaleca się wykonywać kilka razy w ciągu dnia. Pierwszą sesję treningową należy rozpocząć bezpośrednio po wstaniu z łóżka, kolejne natomiast wykonywać w odstępie kilku godzin. Ćwiczenia wykonujemy powoli i dokładnie, pamiętając jednocześnie o właściwym oddychaniu, tzn. wdech wykonujemy nosem, wydech ustami.

Ostroga piętowa może odrastać, dlatego ważną rolę odgrywa odpowiednia profilaktyka, która ma na celu zmniejszenie ryzyka powrotu omawianego schorzenia. Aby profilaktyka była w pełni efektywna, należy dostosować się do kilku ważnych rad. W pierwszej kolejności należy zaopatrzyć się w wygodne, idealnie dopasowane do kształtu stopy obuwie. Dobrze by było, gdyby miało ono grubą i elastyczną podeszwę, amortyzującą mikrowstrząsy. Wskazane jest stosowanie różnego rodzaju wkładek (np. żelowych) lub podpiętek. Należy pamiętać również o kontrolowaniu masy ciała. W omawianym schorzeniu trzeba również zwrócić uwagę na prawidłowy stereotyp chodu – należy unikać chodzenia na bocznych krawędziach stopy oraz starać się równomiernie obciążać kończyny dolne.

Rozmaite schorzenia w bezpośredniej okolicy stopy dotyczą przede wszystkim osób starszych. Najczęstszą przyczyną bólu pięty jest zazwyczaj ostroga piętowa. W takim przypadku kluczowe jest szybkie i kompleksowe wdrożenie odpowiedniego leczenia. W opisywanym schorzeniu ważne jest również zastosowanie się do odpowiednich wskazówek profilaktycznych, co może zmniejszyć ryzyko nawrotu choroby, a sprawnie funkcjonująca stopa oraz cała kończyna dolna odpowiada za prawidłowe wykonywanie wielu czynności w codziennym życiu.

Przypisy