Testament – kto powinien spisać ten dokument?

Prawo i Finanse

Podczas rozwodu z mamą ojciec walczył o mnie jak lew. A potem… oddał mnie dziadkom i przestał się mną interesować. Gdyby rozważni dziadkowie nie spisali testamentu, wziąłby wszystko, co mi po nich zostało – wspomina p. Małgorzata Wójcik, redaktorka z Warszawy. Sprawdź, czy należysz do tych osób, które powinny spisać testament!

Testament to dokument, w którym zarządzasz swoim majątkiem na wypadek śmierci. A dokładniej – wskazujesz, komu przekazujesz albo całą tzw. masę spadkową, albo jej konkretne elementy oraz wyznaczasz wykonawcę, czyli osobę, która zrealizuje postanowienia testamentu. 

Najważniejsze rodzaje testamentów: 

  • Własnoręczny (holograficzny) – sporządzany najczęściej. Aby był ważny, musisz jednak w całości (!) napisać go odręcznie, wstawić datę jego przygotowania i podpisać. Testament własnoręczny jako wydruk komputerowy opatrzony tylko Twoim podpisem jest nieważny. 
  • Notarialny – sporządzony przez notariusza w formie aktu notarialnego. Wiąże się to z kosztami od 50 do ok. 300 zł, ale masz pewność, że dokument jest zgodny z prawem, nie zostanie zniszczony ani nie zaginie. Taki testament trudniej też podważyć, niż testament własnoręczny. 
  • Urzędowy (allograficzny) – najmniej popularny, ponieważ sporządza się go w obecności dwóch świadków i osoby urzędowej (np. wójta). 

Kto powinien spisać testament? 

W Polsce istnieje tzw. dziedziczenie ustawowe. Oznacza to, że jeśli nie pozostawisz testamentu, to Twój majątek odziedziczą osoby, które są do tego uprawnione na mocy przepisów Kodeksu cywilnego, czyli m.in.: dzieci, wnuki, rodzice, rodzeństwo, żona/mąż. 
Są jednak pewne grupy osób, które znajdują się w szczególnej sytuacji i które wręcz powinny spisać testament: 

  1. Osoby, które w procesie dziedziczenia chcą wykluczyć pewnych spadkobierców (wydziedziczyć) albo pominąć jedno lub więcej pokoleń, np. dziadkowie, którzy chcą przekazać swoje dobra wnukom lub prawnukom.
  2. Osoby żyjące w związkach nieformalnych - polskie prawo traktuje je jako osoby obce, które po sobie nie dziedziczą.
  3. Osoby samotne, które nie mają spadkobierców - jeśli nie pozostawią po sobie testamentu, ich majątek przechodzi na własność gminy, w której ostatnio mieszkali, lub Skarbu Państwa – jeśli nie da się ustalić miejsca ich zamieszkania.
  4. Rodzice małoletnich (przed 18. rokiem życia) dzieci – po śmierci jednego z rodziców majątkiem, które odziedziczy małoletnie dziecko, zarządza sąd rodzinny.
  5. Osoby, które chcą rozporządzić swoim majątkiem zgodnie z własną wolą i w testamencie chcą też uwzględnić osoby niespokrewnione lub dokonać zapisu na bliski sercu cel społeczny. 

Jeśli chcesz spisać swój testament, ale nie wiesz, jak się do tego zabrać, wejdź na stronę: www.napisz
testament.org.pl i pobierz (bezpłatnie) przygotowany przez prawników i notariuszy INFORMATOR TESTAMENTOWY. Poradnik jest częścią realizowanej przez Koalicję organizacji pozarządowych ogólnopolskiej kampanii społeczno-edukacyjnej pn. NAPISZ TESTAMENT. 
 

Przypisy