Wpływ pogody na serce
Jesień wiąże się z dużymi zmianami pogodowymi, a co za tym idzie – ze zmianami ciśnienia. Takie warunki atmosferyczne szczególnie źle wpływają na prawidłowe funkcjonowanie serca osób powyżej 60. roku życia. Skokom ciśnienia często towarzyszy ból i zawroty głowy, zaczerwienienie twarzy, uderzenia gorąca, problemy ze snem czy zmęczenie. W trakcie chłodniejszych dni w organizmie człowieka aktywowany zostaje układ współczulny, w wyniku czego zwiększa się stężenie hormonów (adrenaliny oraz noradrenaliny) we krwi, doprowadzając tym samym do skurczu tętnic, przez co serce bije mocniej, a ciśnienie wzrasta. Pamiętajmy, że prawidłowa wartość ciśnienia wynosi 120/80 mm Hg. Za nadciśnienie uznaje się wartości stale przekraczające 140/90 mm Hg.
Jesienią zostań aktywny
Mimo że szara i ponura pogoda jesienią nie zachęca do aktywności fizycznej, to trzeba pamiętać, że serce nie lubi pasywnego stylu życia. Jesienią w przypadku seniorów świetnie sprawdzą się spacery, nordic walking czy prace porządkowe w ogrodzie. Ruch fizyczny stanowi jedną z najlepszych metod profilaktyki osób narażonych na choroby serca. Sport poprawia krążenie, usprawnia pracę serca, a także zmniejsza ogólnie uczucie napięcia organizmu.
Badania profilaktyczne – EKG
Jedną z najważniejszych czynności, o której powinny pamiętać osoby powyżej 60. roku życia, jest regularne wykonywanie pomiaru ciśnienia tętniczego. Wykonując rutynowe pomiary, można łatwo zauważyć nieścisłości w rytmie bicia serca. Ciśnienie tętnicze najlepiej badać każdego dnia o stałej porze. Kolejnym wartym uwagi badaniem jest pomiar EKG serca oraz pomiar poziomu cholesterolu we krwi. Takie badania seniorzy powinni wykonywać co najmniej raz w roku.
Stres – wróg serca
Stres jest jednym z czynników negatywnie wpływających na serce. Aby rozładować napięcie i nerwy, dla seniorów często organizowane są zajęcia z kinezyterapii. Można również samodzielnie rozładować stres poprzez spacery, aktywność ruchową, czytanie książek, oglądanie ulubionych filmów czy odnalezienie nowej pasji.
Przepis na zdrowe serce
Zdrowa dieta może znacząco przyczynić się do zmniejszenia ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego. Właściwe odżywianie może ograniczyć zagrożenie rozwoju choroby wieńcowej, miażdżycy, nadciśnienia tętniczego czy cukrzycy.
Najważniejsze tzw. superfood w profilaktyce zdrowego serca:
- Zielone warzywa – głównie zaleca się jedzenie sałaty, natki pietruszki, brokułów czy szpinaku. Zielone warzywa zawierają cenne sterole oraz stanole roślinne, które zmniejszają przyswajanie złego cholesterolu LDL, redukując jego wchłanianie w jelitach. Warto również do swojej codziennej diety wprowadzić brukselkę, awokado i brokuły. Warzywa te są bogate w potas, który pomaga utrzymać prawidłowe ciśnienie krwi. Duże ilości potasu znajdują się również w pomidorach, bananach oraz ziemniakach.
- Rośliny strączkowe – groch, fasola czy bób.
- Zielona herbata – z racji dużej zawartości antyoksydantów obniża znacząco poziom cholesterolu oraz ciśnienia krwi. Ma także pozytywne działanie w profilaktyce przeciwnowotworowej oraz w redukcji masy ciała.
- Błonnik – w wielu dietach przygotowanych z myślą o seniorach można znaleźć duże ilości błonnika, bowiem produkty bogate w ten składnik znacząco obniżają ryzyko zawału serca. Zaleca się, aby codzienny jadłospis seniorów zawierał 25–35 g błonnika. Produkty pełnoziarniste oraz bogate w błonnik redukują ryzyko śmierci spowodowanej zawałem serca, udarem mózgu czy innych chorób wywołanych problemami sercowo-naczyniowymi. Dlatego warto do swojej diety wprowadzić takie produkty, jak: kasza gryczana, kasza jęczmienna, pełnoziarniste pieczywo, płatki zbożowe czy otręby. Seniorom zaleca się również częste spożywanie czosnku, ponieważ zapobiega on blokowaniu się tętnic, obniżając tym samym ryzyko pojawienia się ataku serca.
- Kwasy omega-3 – można je znaleźć zwłaszcza w rybach. Spożywanie choć raz w tygodniu ryby bogatej w kwasy omega-3 może zmniejszyć ryzyko śmierci z powodu zawału serca nawet o 50%.
- Gorzka czekolada – jeden z najbardziej uwielbianych przez wiele osób deserów. Badania potwierdzają, że spożywanie choć raz w tygodniu tabliczki gorzkiej czekolady może zmniejszyć ryzyko pojawienia się udaru mózgu.
Jakich produktów należy unikać?
- Unikaj cukru! Seniorzy, którzy jedzą na co dzień duże ilości cukru, są bardziej narażeni na podwyższone ciśnienie krwi, co bezpośrednio może odpowiadać za problemy z sercem. Trzeba unikać słodzonych, gazowanych napojów, batonów czy cukierków. Słodkości można z łatwością zastąpić suszonymi owocami, które są również bardzo smaczne, a jednocześnie zdrowe.
- Sól – tak samo jak w przypadku cukru należy korzystać z tej przyprawy z umiarem, aby zadbać o zdrowe serce. Według Światowej Organizacji Zdrowia odpowiedni poziom dziennego spożycia soli wynosi 5 gramów na dobę (odpowiednik płaskiej łyżeczki). Nadmiar soli można zastąpić aromatycznymi ziołami, które wydobędą z potraw głębię smaku.
- Wędliny i produkty zawierające dużo soli.
- Serki topione i ser żółty.
- Dania typu fast food.
- Tłusty nabiał i mięso.
- Smalec, olej palmowy, masło.
Jak dodatkowo wzmocnić serce?
Oprócz stosowania powyższych zaleceń, w profilaktyce choroby niedokrwiennej serca warto stosować preparaty zawierające substancję czynną: kwas acetylosalicylowy. Środki takie stosuje się w profilaktyce choroby niedokrwiennej serca oraz wtórnego zawału, a także w celu zapobiegania powikłaniom pozawałowym. Te preparaty zaleca się również seniorom z niestabilną chorobą wieńcową, z podejrzeniem świeżego zawału serca, angioplastyką wieńcową, niedokrwiennym udarem mózgu czy zarostową miażdżycą tętnic obwodowych. Takie specyfiki mogą być stosowane w różnych sytuacjach, w których konieczne jest hamowanie agregacji płytek krwi. Należy podkreślić, że nadmierna agregacja płytek krwi (zlepianie) może być przyczyną powstania skrzepu, który może spowodować zawał serca.
Środki zawierające w składzie kwas acetylosalicylowy są bezpieczne dla seniorów pod warunkiem, że nie cierpią na nadwrażliwość na pochodne kwasu acetylosalicylowego, skazę krwotoczną, astmę aspirynową, czynną chorobę wrzodową żołądka lub dwunastnicy oraz ciężką niewydolność nerek. Jeżeli przed użyciem takiego środka senior ma wątpliwości, zaleca się skonsultowanie jego dawkowania z lekarzem pierwszego kontaktu.
Warto podkreślić, że preparaty z takim składem są bardzo przystępne cenowo dla każdego emeryta, a ich dostępność w aptekach nie stanowi problemu.
Serce to najważniejszy ludzki narząd. Pamiętajmy, aby troszczyć się o niego każdego dnia, a odwdzięczy nam się zdrowiem oraz siłą do działania. Wprowadzając do swojego życia powyższe zalecenia, z pewnością zadbamy o jego prawidłową kondycję oraz funkcjonowanie. Najważniejsze to mieć kontrolę nad własnym zdrowiem, a nie pozostawać biernym!