Olej z czarnuszki jako naturalny preparat przeciwalergiczny

Nigella sativa to mały, kwitnący krzew o purpurowych, niebieskich lub biało zabarwionych kwiatach, który rośnie w Europie Wschodniej, na Bliskim Wschodzie i w zachodniej Azji. Choć wygląda niepozornie, krzew ten produkuje owoce, które zawierają małe czarne nasiona. W tych małych nasionkach możemy znaleźć wiele aktywnych składników, w tym tymochinon, tymohydrochinon, dithymochinon, tymol, karwakrol, nigelliminę, nigellicynę, nigellidynę i alfahederynę. Właściwości farmakologiczne N. sativa i jej składników badano w badaniach in vitro i in vivo prowadzonych na zwierzętach ludzkich i laboratoryjnych. Badania te wykazały, że N. sativa i jej składniki mają szeroki zakres efektów farmakologicznych: działanie immunostymulujące, przeciwzapalne, hipoglikemiczne, przeciwnadciśnieniowe, przeciwastmatyczne, przeciwdrobnoustrojowe, przeciwpasożytnicze, przeciwutleniające i przeciwnowotworowe.

Alergicy są wśród nas

Szczególnie wiosną miliony ludzi cierpią z powodu alergii – wraz z pyłkami pojawiają się kichanie i drapanie w gardle oraz czerwone i szczypiące oczy. Jeszcze kilkadziesiąt lat temu alergia była rzadkością. Teraz problem dotyczy coraz większej grupy ludzi. Choroba może zaatakować niezależnie od wieku czy stylu życia. Dane z badań epidemiologicznych pokazują, że w niektórych regionach naszego kraju objawy alergiczne dotykają aż 40% osób, przy czym najczęstszą postacią alergii jest pyłkowica – silna reakcja uczuleniowa pojawiająca się przy kontakcie z pyłkami. 25% osób ma alergiczny nieżyt nosa, a u 10% zdiagnozowano astmę. Z alergią walczy ponad połowa mieszkańców dużych miast. To największe skupiska chorych. Co gorsza, zaledwie co trzeci alergik ma trafnie postawioną diagnozę dotyczącą swojej choroby. W przypadku alergii za objawy alergiczne odpowiedzialne są białka, a te znaleźć możemy praktycznie wszędzie – w żywności, kurzu domowym, sierści zwierzęcia czy trawie. Żadna z tych substancji nie jest niebezpieczna, ale układ odpornościowy alergików tego nie wie i wykonuje swoje zadanie, którym jest uczynienie niebezpiecznych patogenów i ciał obcych nieszkodliwymi. W rezultacie komórki tuczne w coraz większym stopniu uwalniają histaminę, która wywołuje stan zapalny, co prowadzi do zatkania nosa i kataru, zwiększenia wydzielania łez z oczu lub zapalenia dróg oddechowych, powodującego trudności w oddychaniu. Oprócz tego mogą pojawiać się również wysypka czy pokrzywka. Leki przeciwalergiczne hamują lub blokują wydzielanie histaminy, a zatem kontrolują reakcje alergiczne.

Olej z czarnuszki na zatkany nos

Alergiczny nieżyt nosa jest stanem zapalnym błony śluzowej nosa w odpowiedzi na naturalne narażenie na alergeny i jest powszechnym problemem zdrowotnym na całym świecie, dotykającym 10–25% populacji. W obszernych badaniach ustalono, że istnieje powiązanie epidemiologiczne i terapeutyczne połączenie pomiędzy alergicznym nieżytem nosa i astmą. Zarówno alergiczny nieżyt nosa, jak i astma napędzane są nadmierną reakcją układu odpornościowego, co prowadzi do powstawania stanu zapalnego. Zatkanie nosa i łzawienie oczu są najczęściej rozpoznawanymi objawami kataru siennego. Przyczyną tych objawów jest wyraźny wzrost wielu czynników prozapalnych (cytokin), takich jak interleukiny, przeciwciała IgE i komórki odpornościowe zwane eozynofilami.

Badania laboratoryjne wykazują, że olej z czarnuszki i jego aktywne składniki mają korzystny wpływ na wszystkie te czynniki zapalne. Stwierdzono, że tymochinon zmienia produkcję interleukin – zarówno hamujących interleukin zapalnych, jak i wzmacniających interleukin przeciwzapalnych. Badania wykazały też, że myszy traktowane olejem z czarnuszki mają zmniejszoną liczbę eozynofilów, cytokin i komórek zapalnych w tkance płucnej. Badanie na ludziach z udziałem 66 pacjentów z alergicznym nieżytem nosa potwierdziły skuteczność oleju z czarnuszki – leczenie olejem z czarnuszki spowodowało znaczący spadek przeciwciał IgE w wydzielinach z nosa, czemu towarzyszyło znaczne zmniejszenie uczucia zatkanego nosa, swędzenia, kataru i ataków kichania. Stwierdzono dodatkowo, że miejscowe stosowanie oleju N. sativa to skuteczny sposób leczenia alergicznego nieżytu nosa. Miejsce stosowania oleju okazało się skuteczniejsze niż podawanie doustne ze względu na brak występujących skutków ubocznych, które mogły się pojawiać przy stosowaniu oralnym (biegunki).

Czarnuszka w walce z astmą

Olej z czarnuszki wykazuje również znaczące rezultaty w leczeniu astmy. Reakcja alergiczna często wpływa na górne drogi oddechowe i powoduje astmę, zapalenie oskrzeli i objawy kaszlu. W przypadku leczenia olejem z czarnuszki najistotniejszym czynnikiem sprawczym jest połączenie nigellonu i tymochinonu – nigellon ma działanie przeciwhistaminowe i rozszerzające oskrzela, zaś tymochinon wykazuje właściwości przeciwzapalne i przeciwutleniające, co pomaga zmniejszyć obrzęk. Badania laboratoryjne wykazują, że zarówno olej z nasion, jak i pochodna tymochinonu powodują rozluźnienie tchawicy i górnych dróg oddechowych (oskrzeli), z których oba mogą ulec skurczowi podczas ataku astmy. Tymochinon znajdujący się w oleju z czarnuszki znacznie redukuje ilość mediatorów stanu zapalnego (interleukin i leukotrientów), które odgrywają znaczącą rolę w powstawaniu astmy i stanów związanych z alergią. U osób chorych na astmę gotowany ekstrakt z nasion (15 ml/kg) w ciągu trzech miesięcy był w stanie znacząco poprawić wszystkie objawy astmy i test czynnościowy płuc, powodując jednocześnie zmniejszenie zapotrzebowania na leki przeciwdziałające astmie. Dodatkowo wstępne badania opublikowane na łamach „Phytotherapy Research” w 2017 roku sugerują, że czarny olej z nasion może przynosić korzyści osobom z astmą. Wykazano, że osoby z astmą, które zażywały kapsułki oleju z nasion czarnuszki, miały znaczną poprawę w kontroli astmy w porównaniu z osobami, które zażywały placebo. Ponadto badania przeprowadzone w 1993 i 2005 r. wykazały, że olej z nasion czarnuszki ma działanie antyhistaminowe, ponieważ może hamować kinazę białkową C, która działa jako czynnik uwalniający histaminę.

„The Journal of American Scientists” poinformował, że czarne nasiona mają działanie antyhistaminowe. Immunolog, dr med. Peter Schleicher, po raz pierwszy poinformował, że kwasy linolowe i gamma linolenowe obecne w oleju z nasion czarnuszki regulują poziom prostaglandyny E1, a tym samym kontrolują reakcję immunologiczną i zapobiegają trądzikowi, katarowi siennemu i nowotworom. Następnie przeprowadził badanie kliniczne w celu sprawdzenia skuteczności antyalergicznego działania oleju z nasion na 600 alergikach wrażliwych na kurz, pyłki oraz cierpiących na trądzik, astmę i reakcje neurodermatologiczne i stwierdził 70-procentową skuteczność. Raport z badań klinicznych wykazał, że 150 pacjentów cierpiących na alergiczny nieżyt nosa, astmę oskrzelową i wyprysk atopowy odczuło zmniejszenie uczucia dyskomfortu związanego z używaniem czarnego oleju.

Z badań wynika, że ​​dzieci z alergicznym zapaleniem błony śluzowej nosa, leczone za pomocą wziewnej terapii czarnym olejem z nasion, mają zmniejszone objawy aż o 80%.

Jak wybrać olej dobrej jakości?

Zwróć uwagę, aby marka oleju, której używasz, była wysokiej jakości i pozbawiona szkodliwych dodatków. Olej powinien być organiczny, prasowany bez ekstrakcji chemicznej, niezawierający żadnych dodatków ani rozcieńczających olejów, a dodatkowo powinien być chroniony przed jełczeniem za pomocą wysokiej jakości szkła chroniącego przed światłem i powietrzem.

Dawkowanie

W badaniach stosowano 2 gramy zmielonego czarnego ziarna codziennie przez 12 tygodni. Ponadto stosowano również 500 mg oleju dwa razy dziennie przez cztery tygodnie. W innych badaniach stosowano dawkę 15 ml/kg ekstraktu codziennie przez trzy miesiące. Sugeruje się, że osoba wrażliwa na alergię sezonową powinna zacząć stosować olej z czarnuszki na kilka dni przed sezonem pyłkowym (głównie wiosną). Środek ten może zapobiec wystąpieniu sezonowej reakcji alergicznej, zmniejszyć jej częstotliwość, a także zapobiec pogorszeniu się stanu. Na początku zwykle zaleca się doustną terapię olejkiem z nasion oleistych 1/2 łyżeczki dziennie raz dziennie przez 2–7 dni, a następnie stopniowo zwiększać dawkę – kolejne 2 do 7 dni, 1/2 łyżeczki już dwa razy dziennie. Dawkę można zwiększyć do 3 łyżeczek do herbaty dziennie. Aby uniknąć nagłej ekspozycji organizmu na większą dawkę, należy ją zwiększać stopniowo. W przypadku stosowania miejscowego olej z nasion czarnuszki można aplikować bezpośrednio na skórę.

Bezpieczeństwo stosowania

Olejek z czarnuszki jest stosunkowo bezpieczny. Niestety, bardzo mało wiadomo o bezpieczeństwie długotrwałego stosowania czarnego oleju z nasion, gdy jest stosowany w ilościach wyższych niż to, co zwykle znajduje się w żywności. Istnieją jednak pewne dowody na to, że stosowanie czarnego oleju z nasion bezpośrednio na skórę u niektórych osób może wywoływać alergiczną wysypkę skórną (zwaną alergicznym kontaktowym zapaleniem skóry). Istnieje również możliwość, że czarny olej z nasion może wchodzić w interakcje z wieloma popularnymi lekami, takimi jak beta-blokery i warfaryna, więc przed zastosowaniem kuracji skonsultuj się ze swoim lekarzem.

Badania nad olejem z nasion N. sativa wykazały, że ma on działanie przeciwzapalne, przeciwutleniające, przeciwhistaminowe, przeciwdrobnoustrojowe, przeciwbólowe i immunomodulacyjne. Te działania farmakologiczne sprawiają, że jest on odpowiednim kandydatem do leczenia zapalenia zatok i alergicznego nieżytu nosa, astmy oraz pokrzywki. Dodatkowo działanie immunomodulujące i przeciwhistaminowe oleju zapobiega wtórnym infekcjom zatok i dróg oddechowych. Ponadto przeciwwirusowe i przeciwbakteryjne działanie oleju zabija patogenne mikroorganizmy.

Bibliografia:

1. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2352241015000286.
2. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2213422017302214.
3. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/ptr.5761.
4. Umar S., Zargan J., Umar K., Ahmad S., Katiyar C.K., Khan H.A., Modulation of the oxidative stress and inflammatory cytokine response by thymoquinone in the collagen induced arthritis in Wistar rats, „Chem Biol Interact” 197(1)/2012, s. 40–46.
5. Abbas A.T., Abdel-Aziz M.M., Zalata K.R., Abd Al-Galel Tel D., Effect of dexamethasone and Nigella sativa on peripheral blood eosinophil count, IgG1 and IgG2a, cytokine profiles and lung inflammation in murine model of allergic asthma, „Egypt J Immunol” 12(1)/2005, s. 95–102.
6. Nikakhlagh S., Rahim F., Aryani F.H., Syahpoush A., Brougerdnya M.G., Saki N., Herbal treatment of allergic rhinitis: the use of Nigella sativa, „Am J Otolaryngol” 32(5)/2011, s. 402–407.
7. Al-Majed A.A., Daba M.H., Asiri Y.A., Al-Shabanah O.A., Mostafa A.A., El-Kashef H.A., Thymoquinone-induced relaxation of guinea-pig isolated trachea, „Res Commun Mol Pathol Pharmacol” 110(5–6)/2001, s. 333–345.
8. El Gazzar M., El Mezayen R., Marecki J.C., Nicolls M.R., Canastar A., Dreskin S.C., Anti-inflammatory effect of thymoquinone in a mouse model of allergic lung inflammation, „Int Immunopharmacol” 6(7)/2006, s. 1135–1142.
9. El Gazzar M., El Mezayen R., Nicolls M.R., Marecki J.C., Dreskin S.C., Downregulation of leukotriene biosynthesis by thymoquinone attenuates airway inflammation in a mouse model of allergic asthma, „Biochim Biophys Acta” 1760(7)/2006, s. 1088–1095.
10. Kalus U. i in.,Effect of Nigella sativa (black seed) on subjective feeling in patients with allergic diseases, „Phytother Res” 2003.
11. Işik H. i in., Potential adjuvant effects of Nigella sativa seeds to improve specific immunotherapy in allergic rhinitis patients, „Med Princ Pract” 2010.
12. Alsamarai A.M., Abdulsatar M., Ahmed Alobaidi A.H., Evaluation of topical black seed oil in the treatment of allergic rhinitis, „Antiinflamm Antiallergy Agents Med Chem” 13(1)/2014, s. 75–82.
13. Deena A.S., Hussain M., Musharraf H., Nigella sativa (black seed) is an effective herbal remedy for every disease except death – a Prophetic statement which modern scientists confirm unanimously: A review, „Advancement in Medicinal Plant Research” 4(2)/2016, s. 27–57.
14. http://www.netjournals.org/pdf/AMPR/2016/2/16-008.pdf.