Zaparcia – dokuczliwy problem osób dojrzałych

Czym są zaparcia i dlaczego często występują wśród seniorów?

Często się mówi, że zaparcia występują u osób starszych leżących, a więc takich, które większość dnia spędzają w łóżku ze względu na swój stan zdrowia. Cierpią na nie również osoby, które prowadzą normalny tryb dnia. Niestety zaparcia, które nie są leczone mogą doprowadzić do stałego dyskomfortu, pogarszając komfort życia lub doprowadzając do chorób. 

O zaparciach można mówić, gdy dochodzi do rzadszych wypróżnień niż 2–3 razy w tygodniu, przez co treść jelitowa zalega w jelicie grubym. Niestety taka sytuacja doprowadza do występowania serii nieprzyjemnych objawów nie tylko ze strony układu pokarmowego. U osób starszych mogą występować dolegliwości towarzyszące zaparciom takie jak:

• wzdęcia,
• gazy, 
• poczucie pełności, 
• bóle głowy
• odbijanie, 
• mdłości, 
• wydalanie twardego kału, któremu towarzyszy ból,
• uczucie rozpierania w nadbrzuszu oraz śródbrzuszu,
• gorączka. 

Ze względu na charakter oraz częstotliwość zaparć wyróżnia się również kilka rodzajów tego schorzenia, a mianowicie:

• Zaparcie przypadkowe
  Pojawia się najczęściej w podróży, podczas nagłej zmiany sposobu odżywiania. 
• Zaparcie krótkotrwałe
   Ten rodzaj zaparć ma najczęściej charakter okresowy i nawracający. Taki typ zaparć wymaga konsultacji z lekarzem, jeśli pojawia się często bez znanej nam przyczyny.
• Zaparcie przewlekłe
  Określane są często nawykowymi lub anato-micznymi.
• Zaparcie idopatyczne
  Jest to typ zaparć, który jest najczęściej spotykany, ponieważ wynika z zaburzeń funkcjonowania przewodu pokarmowego. Występuje on u 90% osób. Wiąże się on z brakiem ruchu, złą dietą czy złym poziomem nawodnienia organizmu. 

 Jakie czynniki powodują zaparcia u seniorów?

Warto podkreślić, że zmniejszona liczba wypróżnień wraz z rosnącym wiekiem jest normalnym procesem. Dlatego czasem wprowadzenie prostych zmian w diecie lub trybie dnia może pomóc w rozwiązaniu tego nieprzyjemnego problemu. Nie można jednak zapominać, aby liczba wypróżnień nie spadała poniżej trzech razy tygodniowo! Jakie są zatem najczęstsze przyczyny zaparć u osób starszych?

• Choroby
  Jest to jedna z najczęstszych przyczyn, w której należy dopatrywać się problemów seniorów z wypróżnianiem. Do chorób, które przyczyniają się w największej mierze do tego schorzenia zalicza się te związane z układem pokarmowym – nowotwór jelita grubego, zwężenie jelit, zapalenie jelita grubego, a także inne choroby jak: cukrzyca, mukowiscydoza, otyłość, problemy z tarczycą czy choroby układu nerwowego. 
   
• Leki
  Seniorzy niestety często przyjmują spore ilości leków, a niektóre z nich mogą się wiązać z ryzykiem wystąpienia zaparć. Zalicza się do nich środki uspokajające, przeciwpadaczkowe, czy niesteroidowe leki przeciwzapalne.
   
• Zła dieta, a w tym brak odpowiedniego nawodnienia
  Niestety wielu seniorów ma problem z utrzymaniem właściwej diety. Często borykają się z tym seniorzy mieszkający sami, którzy mają problem z samodzielnym wykonaniem wszystkich niezbędnych zakupów. Pamiętajmy jednak, aby dodawać do swoich posiłków produkty poprawiające przemianę materii, np. do porannej owsianki warto dodać suszone śliwki czy gotowane siemię lniane. Brak odpowiedniej ilości warzyw i owoców, brak błonnika, a także przyjmowanie zbyt małej ilości płynów często doprowadza do pojawienia się zaparć. Dlatego należy zwracać każdego dnia uwagę na odpowiednią i zbilansowaną dietę, ponieważ może ona przywrócić prawidłowe funkcjonowanie układu pokarmowego. 
   
• Brak aktywności fizycznej
  Wielu spośród seniorów pomimo modnej ostatnimi czasy aktywności fizycznej unika ruchu. Jednak wystarczy kilka minut spaceru dziennie, aby poprawić pracę układu pokarmowego. Idealnym rozwiązaniem dla seniorów jest również nordic walking, joga, pływanie czy jazda na rowerze.
   
• Zła kondycja psychiczna
  Seniorzy, którzy większość dnia spędzają w łóżku, często cierpią na słaby stan psychiczny. Również seniorzy aktywni, którzy odczuwają samotność, mogą cierpieć na depresję czy stres. Takie czynniki również mogą negatywnie wpływać na pracę jelit.

Leczenie

Gdy rozpoznamy u siebie objawy zaparć, należy wprowadzić do swojego życia pewne nawyki, które pomogą uniknąć przykrych konsekwencji. Z pewnością warto zadbać o uregulowany tryb dnia, ze stałymi porami odpowiednio dobranych posiłków. Należy także pamiętać o dostatecznym nawodnieniu organizmu. Sprawdzoną metodą jest wypicie od razu po przebudzeniu szklanki letniej wody. Doskonały wpływ na pracę jelit będzie mieć również kefir czy kompot ze śliwek. Warto także zadbać o ruch, brak stresu, a w przypadku powracających zaparć, należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem. 

Dla osób, które wprowadziły do swojego życia powyższe zalecenia, poleca się stosowanie leków, których substancją czynną jest pikosiarczan sodu. Takie preparaty mają na celu stymulację ruchów jelit, a także zwiększają ilość wody w jelitach. Stosuje się je w przypadku krótkotrwałego łagodzenia dolegliwości związanych z przewlekłym lub nawracającym zaparciem u dorosłych. Preparaty z takim składem są łatwo dostępne, a ich cena jest przystępna – na kieszeń każdego seniora. 

Zaparcia mogą stanowić poważny problem zdrowotny, eliminując często seniorów z udanego życia społecznego. Wprowadzając do swojego życia odpowiednią dietę, aktywność fizyczną, prawidłową suplementację bezpiecznymi preparatami czy konsultując swoje objawy ze specjalistą, można pożegnać problem zaparć raz na zawsze. Pamiętajmy, że zdrowe jelita to klucz do zdrowego organizmu! 